Multiprobleemgezinnen bestaan niet

Staat een projectleider in een zaal vol ouders en kinderen: ‘U bent allemaal unieke multiprobleemgezinnen! Steekt een ouder zijn vinger op: ‘Wij niet!’

Hoewel ‘slechts’ gemiddeld 10% van onze jeugdigen het minder ‘leuk’ hebben en een beroep doen op zorg - dat is al jarenlang een wetenschappelijk onderbouwd feit - gaat hier idioot veel geld in om. Bijna vier miljard euro. En dan heb je ook nog een projectendiarree die over kind en/of gezin wordt uitgestort. ‘Multiprobleemgezinnen’ is zo’n project.

Multiprobleemgezinnen bestaan niet. Wij hebben zelf multi problemen geschapen en als etiket op gezinnen geplakt. Maken we een ‘project’ van. Worden die gezinnen mee ‘weggewerkt’ en dan kan het project weer stoppen wegens succes. In werkelijkheid zijn er gewoon ouders die een zorg hebben over een kind. Of ze zijn verslaafd. Soms hebben ze meer dan één zorg over een of meer kinderen of over zichzelf, vooral stress over schulden en het managen van het huishouden.

Ik wil maar zeggen: dit leent zich niet voor projecten of apart beleid. Het maakt deel uit van algehele jeugd- en gezinshulp, van licht tot zwaar, van vrijwillige tot gedwongen. Weg met ‘projecten’ en ‘pilots’. Hoewel, kijk naar het Amsterdamse project Top 600. Schijnt succes te zijn. Inderdaad, die 600 worden ‘afgehandeld’. Wat als het project stopt? Er groeien vanzelf nieuwe Toppen op.

Enfin. Gemeenten hebben afgelopen jaren ook nog eens 1,6 miljard euro gekregen voor hun CJG’s, vooruitlopend op de grote transitie jeugdzorg in 2015. Enne…. er gaat zo’n 100 miljoen euro verspijkerd worden om die transitie te ‘begeleiden’. Staat in Regeerakkoord. Er is qua visie ruimte voor innovatie, burgerinitiatieven, sociale ondernemers. Het moet van onderop komen.

Wachtlijsten en kinderen groeien intussen door. Dus ga doen wat we nu in alle visienota’s lezen. Betekent loslaten: ouders ruimte en respect geven om de regie te nemen, met steun van de vele professionals en vrijwilligers die al (willen) werken vanuit en rondom het gezin. In welke organisatie ze ook werken. Gemeente, stel voor je gezinnen een PGB-fonds in, beheer zelf dat fonds. En ga achteraf betalen, per geholpen gezin. Stel, je hebt 30.000 gezinnen, 10% = 3000 x gemiddeld per gezin 4.500 euro. Het fonds moet dan 13 miljoen euro per jaar bevatten. Is best te doen. Stop met subsidiëren van organisaties, faciliteer per gezin die zich (toch) niet laat verwijzen maar liever zelf kiest. Organisaties gaan zich zo vanzelf richten op wat nodig is voor uw 10% zorgjeugd. Enne… ouders zijn de meest bevlogen regisseurs van hun gezin. Ook ouders die mishandelen. Dat is vaker onmacht dan slechtigheid.

Mechtild Rietveld
Meer columns van Mechtild Rietveld leest u hier.