Maatwerk bij ondersteuning financiën inburgeraars

Gemeenten krijgen meer ruimte om statushouders zelf de verantwoordelijkheid te geven over hun financiële zaken. Dit schrijft minister Karien van Gennip aan de Tweede Kamer.

Ontzorgen

Gemeenten zijn druk met de uitvoering van het nieuwe inburgeringsstelsel, dan op 1 januari 2022 in werking in getreden. Sommige onderdelen daarvan blijken in de praktijk moeilijk uitvoerbaar te zijn. Bijvoorbeeld de ondersteuning van bijstandsgerechtigde statushouders bij financiële zaken. Gemeenten zijn verplicht inburgeringsplichtige statushouders in het eerste half jaar dat zij een bijstandsuitkering hebben financieel te ‘ontzorgen’. Dat houdt in dat de gemeenten de huur, zorgverzekering, gas water en licht vanuit de bijstandsuitkering van de inburgeraar betalen. Bedoeling is dat de statushouders zich dan volledig op hun inburgering kunnen richten. Gemeenten dienen de nieuwkomers daarnaast te begeleiden naar financiële zelfredzaamheid.

Moeilijk uitvoerbaar

Verschillende gemeenten hebben aangegeven dat het financieel ontzorgen soms moeilijk uitvoerbaar is. Voor een deel van de inburgerende statushouders werkt het juist averechts, omdat zij zelf goed in staat zijn hun financiën te regelen. Het feit dat gemeenten over hun vaste lasten gaan, zorgt dan juist voor meer onrust. De huidige wetgeving biedt echter te weinig ruimte om daarvan af te wijken.

Maatwerk

Vooruitlopend op een herziening van de wet schrijft minister van Gennip daarom aan de Tweede Kamer dat gemeenten meer ruimte krijgen voor maatwerk bij het financieel ontzorgen van de inburgeraars. Gemeenten worden niet langer verplicht om de vaste lasten van bijstandsgerechtigde statushouders te betalen. Als blijkt dat de statushouder zelf in staat is voor zijn of haar financiën te zorgen, mogen gemeenten ook ander vormen van ondersteuning inzetten waarmee gecontroleerd kan worden of iemand aan de financiële verplichtingen kan voldoen. Divosa en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) gaan de gemeenten daarbij ondersteunen.

De wettelijke plicht om ervoor te zorgen dat onzekerheid over de financiën de nieuwkomers afleidt van de inburgering blijft wel bestaan. Komend najaar informeert de minister de Kamer over aanpassingen in de wet- en regelgeving over financieel ontzorgen.