Jeugdzorg ziet geen enkel begrip voor de problemen

Sommige jeugdzorgmedewerkers zaten al om 6 uur ’s ochtends in de trein om maandag aanwezig te kunnen zijn bij het Wetgevend overleg Jeugd in de Tweede Kamer. Bij sommigen wakkerde ergens nog een klein vonkje hoop dat staatssecretaris Maarten van Ooijen (jeugdzorg) en Franc Weerwind (jeugdbescherming) een beetje toekomstperspectief zouden bieden voor de sector die al jaren in brand staat. Tegen beter weten in.

De groep van zo’n dertig jeugdzorgmedewerkers uit alle hoeken van het land hoorden D66 met schijnoplossingen komen, het CDA zeggen dat het probleem vooral zit in het aanpakken van onzinzorg en als klap op de vuurpijl verkondigde de VVD doodleuk dat er niet eens sprake is van een crisis. Ga dat maar eens uitleggen aan al die suïcidale jongeren die op een wachtlijst van ruim een jaar mogen aansluiten. En staatssecretaris Van Ooijen, die eerder dit jaar nog op het Malieveld tijdens de grootste jeugdzorgmanifestatie ooit vertelde dat hij goed naar alle jeugdzorgmedewerkers  had geluisterd, veegde alle kritiek die er wél was als een vuiltje van z’n colbert.

Het kan dan ook geen verrassing zijn dat de jeugdzorgmedewerkers, die op uitnodiging van de FNV op de publieke tribune zaten, op een gegeven moment opstonden en massaal de zaal verlieten. Geen enkel begrip voor hun problemen, geen enkel gevoel bij de sector en – zoals inmiddels al ruim zeven jaar – geen enkele intentie om de regie te pakken voor  die crisismaatregelen die ervoor moeten zorgen dat de sector überhaupt gaat overleven, noch zicht op de broodnodige hervormingen.

De afgelopen jaren zijn er meters aan rapporten verschenen, adviezen gegeven uit alle hoeken van de samenleving en talloze acties gevoerd door met name de FNV. Breed gedragen oplossingen vanuit de hele sector –werknemers, werkgevers, belangenorganisaties en inspecties trekken hand in hand op - zijn samengevat in hapklare brokken en al ruim 1,5 jaar geleden in de postvakjes van de volksvertegenwoordigers en bewindslieden gelegd. Werkelijk iedereen die iets met jeugdzorg te maken heeft, is overtuigd dat de boel is ingestort.

En tegelijk is er het parallelle universum. Een plek waar verantwoordelijken zich verschuilen achter de papieren werkelijkheid van een tandeloze hervormingsagenda. Een hervormingsagenda die nu niet wordt gebruikt om te hervormen, maar om de hete aardappel vooruit te schuiven. De staatssecretaris zal blijven zeggen: we zijn nog bezig met de Hervormingsagenda. De andere partijen zeggen pas te kunnen hervormen als er boter bij de vis komt, maar zitten nog steeds aan tafel bij dit, door Van Ooijen genoemde ‘praatcircus’. En ondertussen wordt er niets hervormd.  Paradoxaal genoeg is de niet opschietende Hervormingsagenda op deze manier hèt excuus geworden om nu niks te doen. En zo verwordt de hervormingsagenda tot de 'enabeler' van het instandhouden van de crisis. Het is een giftige cocktail.

En dus is het niet gek dat jeugdzorgprofessionals letterlijk en figuurlijk de Haagse politiek de rug toekeren. Ze hebben genoeg gezien en gehoord. Van dit Den Haag valt niets te verwachten. En dus doen we het zelf. Gaan we doen wat nodig is om de laatste jeugdzorgverleners overeind te houden, om de hele keten te ontlasten. De jeugdbeschermers zijn daar al mee begonnen door in toenemende mate werk minder te doen. Door zelf de regie te nemen over wat wel en niet meer kan. Het lijkt erop dat ook voor de rest van de sector dit de enige manier is om in leven te blijven.

Maaike van der Aar, landelijk bestuurder FNV Jeugdzorg