De wereld draait door

De samenleving rommelt al tijden en wordt onheilspellender. Een kille tekst van het Sociaal Cultureel Planbureau zegt dat mensen het zat zijn dat de politiek niet naar hen luistert en hun problemen niet oplost. Eén op de drie wil hardere acties en bijna één op de vijf wil zelfs het systeem omverwerpen. Maar waarom eigenlijk?

Een aanzienlijk aantal inwoners vindt dat de westerse vrije cultuur wordt aangetast. Gesteund door het toverwoord diversiteit gaat dit gepaard met kreten als keuze voor eigen identiteit, vrijheid van meningsuiting, emancipatie van vrouwen, diversiteit van seksueel gedrag of intellectuele vrijheid. En de blanke man deugt ook niet. Dat neemt niet weg dat de invloed van sociaal conservatieve en dogmatische culturen die het land in stromen onmiskenbaar groot is. Met lede ogen kijken zij toe hoe deze hun rechten opeisen. Haat heeft maar een klein vonkje nodig als de overheid dit ontkent. 

Een ander reëel denkbeeld dat haat oproept draait om de verzorgingsstaat. Onmiskenbaar is deze op zijn retour. Openbaar vervoer wordt onbetaalbaar en lijnen verdwijnen, zorgpremies vliegen de pan uit terwijl zorginfarcten opduiken. Zie als je jong bent nog maar eens aan een betaalbaar huis te komen of als je oud bent aan voldoende zorg. En nu zijn de middeninkomens aan de beurt. Jonge – goed opgeleide - mensen zijn gevangen in hoge woonlasten door torenhoge huizenprijzen. Politie agenten, brandweerlieden, verpleegkundigen en onderwijzers krijgen hun huishoudbeursje elke maand niet meer rond. In Den Haag wordt er fors over geklept maar niks aan gedaan.

En Europa. De werkelijkheid is dat Nederland van Europa vele malen beter van wordt dan dat het kost. Toch voelt het bij veel mensen slecht dat bergen geld worden overgemaakt naar landen als Hongarije waar de rechtstaat met voeten wordt getreden. Niet alleen dat. Landen als Italië, Spanje en Griekenland waar belastingontduiking de mode is gelden als een bodemloze put met hun lege snelwegen betaald uit Europese subsidies. Leg dat maar eens uit aan de kleine middenstander die zijn kosten met sprongen ziet oplopen en als het wel even financieel meezit een hogere belastingaanslag op de mat ziet vallen.

Redenen genoeg. En dan klinken angstaanjagende statements. Het zou aan de immigrant liggen en helaas gelooft meer dan de halve bevolking die kul. De werkelijkheid is een groep van circa 360.000 kennis-, arbeids- en studiemigranten en een plukje statushouders. De eersten zijn gelukzoekers die keihard nodig zijn om onze economie draaiende te houden. Inkrimpen van deze groep is een illusie. De groep die om oorlogs-, seksuele- of politieke redenen ons land binnen komen is piepklein. Om precies te zijn 28.000 status houdende vluchtelingen inclusief de rest van hun gezin. Deze kansarme vluchtelingen worden met lastercampagnes als criminelen weggezet. Niet alleen als argument om deze tijdenlang op te sluiten in concentratiekampen zoals Ter Apel maar vooral om de murwe samenleving mee te krijgen nieuwe vluchtelingen de deur te wijzen.  

Gemeenten zijn de oplossing om de paar vluchtelingen op te vangen maar hebben er geen zin in. Gemeenten bezwijken al aan het ondersteunen van inwoners die keihard de gevolgen voelen van nationale beleidskeuzes. Een gezonde dosis wantrouwen is oké maar machteloosheid van overheden brengt de samenleving in een vrije val. Mensen schuilen tegen de kou door mensen op te zoeken die op hen lijken. Zo ontstaan groepjes gelijkgestemden die samen een meerderheid vormen om tegen immigranten en tegen de politiek te zijn. Haat zet de deur naar fascisme wagenwijd open en lost de ontevredenheid niet op. Sterker nog, ze is er de voorwaarde van.