Gemeenten kunnen jeugdbescherming subsidiëren

Gemeenten hebben binnen de Jeugdwet behalve de optie van aanbesteden, ook de mogelijkheid om gecertificeerde aanbieders in de jeugdbescherming te subsidiëren, blijkt uit onderzoek uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie.

Gemeenten hebben binnen de Jeugdwet behalve de optie van aanbesteden, ook de mogelijkheid om gecertificeerde aanbieders in de jeugdbescherming te subsidiëren, dat blijkt uit onderzoek uitgevoerd door Rebelgroup in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie. De VNG staat welwillend tegenover zo’n subsidieconstructie.

Enthousiast

Jeugdzorg Nederland is enthousiast over de conclusies van Rebelgroup en het standpunt van de VNG. Woordvoerder Eva de Vroome: ‘Bij subsidiëring wordt het gemakkelijker om meerjarenafspraken te maken doordat er meer mogelijkheden zijn voor overleg over de voorwaarden tussen aanbieders en gemeenten. In de kille setting van een aanbesteding staan die partijen eerder tegenover elkaar en staat de prijs centraal. Meer overlegmogelijkheden zorgen volgens ons voor een betere kwaliteit van de dienstverlening en meerjarige afspraken geven zowel de aanbieders als de gemeenten meer zekerheid. Wel vinden we dat vorm van subsidiëring door middel van een tender (waarbij aanvragers concurreren om een afgebakende subsidiepot, red.) nog steeds teveel voorwaarden met zich meebrengt.’

Begrotingssubsidie

Advocaat en aanbestedingsjurist Tim Robbe plaatst één belangrijke kanttekening bij de bevindingen van Rebelgroup. ‘Het rapport stelt ten onrechte dat gemeenten ruimte voor concurrentie moeten geven bij de subsidiëring, waardoor tendersubsidie de enige mogelijkheid zou zijn. Dat is niet correct. Daarom zouden gemeenten volgens de Algemene wet bestuursrecht ook voor begrotingssubsidie zonder mededinging kunnen opteren. Dat is cruciaal omdat het hele rapport draait om het in stand houden van gecertificeerde jeugdbeschermingsinstellingen en omdat een tendersubsidie net zoals een aanbesteding het effect kan hebben dat partijen ongewenst uitvallen. Die risico’s zijn er niet bij begrotingssubsidiëring.’

‘Faire kostprijzen’

Jeugdzorg Nederland gaat binnenkort met de VNG en het ministerie van Veiligheid en Justitie om de tafel zitten om tot ‘faire kostprijzen’ voor de bekostiging van de jeugdbescherming te komen.

Sjoerd Willen

Redacteur Sociaal Domein

Bekijk alles van Sjoerd Willen

Reacties: 5

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Hilmar Backer / Kinderpsychiater

Door subsidie vervalt ook de verplichte outcome-meting. Dat lijkt me ook een goede zaak, want het is niet aan de gemeente om jeugdbescherming hierop te sturen. Wel zou Jeugdbescherming zelf aan Outome-monitoring moeten gaan doen, net als JeugdGGZ.

En verder is dit natuurlijk weer een stap in de goede richting: een landelijke afspraak voor alle specialistische jeugdzorg!

Akelei / bleidsmedewerker

Een gemeente heeft niet zomaar de vrije keuze tussen subsidie of aanbesteden. Er spelen meer factoren een rol dan genoemd in het artikel. Bijvoorbeeld de waarde van de overheidsopdracht en de aard van de afspraken die je vast wilt leggen. Wanneer gedetailleerd wordt vastgelegd welke prestaties er worden geleverd tegen welke betaling, dan is een contract (dus inkoop en mogelijk aanbesteden) noodzakelijk. Ook als er duidelijk sprake is van een markt met meerdere aanbieders die willen meedingen naar de opdracht, is inkoop waarschijnlijker dan subsidie. Bij subsidieverlening passen geen gedetailleerde afspraken, maar leg je bijvoorbeeld alleen vast wat je wilt bereiken en laat je de subsidieontvanger bepalen hoe het doel bereikt wordt. Tenslotte nog de opmerking dat veel gemeenten niet met meerjarige subsidies werken en dan is jaarlijks aanvragen en verantwoorden noodzakelijk.

Tim Robbe / Advocaat

Een gemeente heeft zeker wel de vrije keuze tussen subsidie of aanbesteden. De vraag is welke juridische titel zij wil meegeven aan de geldstroom waarna zij de voorwaarden die bij die titel horen moet naleven. Zij moet aanbesteden, als zij kiest om gebruik te maken van een overheidsopdracht. Zij moet subsidiëren, als zij kiest voor een subsidie. En het kan zelfs nog voorkomen dat zij beide moet doen omdat de subsidie ook een overheidsopdracht is. Maar welk juridisch kader de gemeente moet volgen, volgt pas als er een keuze is gemaakt. Lees overigens ook even de parlementaire geschiedenis bij de Awb. Daarin is letterlijk de mogelijkheid van een begrotingssubsidie opgenomen, waarbij geen andere partijen de mogelijkheid krijgen om de subsidie te verwerven. Je haalt dus een hoop definities in je reactie door elkaar plus je noemt een hele hoop irrelevante zaken voor een juridische conclusie. Wat maakt het bijvoorbeeld uit dat veel gemeente niet met meerjarige subsidies werken en dat jaarlijks aanvragen en verantwoorden noodzakelijk is? Dat maakt toch niet dat gemeenten dan geen keuzevrijheid hebben? Advocaten, juridische adviseurs en anderen moeten juridische analyses niet bevuilen met ideologische overwegingen (mededinging is altijd nodig want goed).

loek / v.m. jur.medew. gsd

De VNG staat welwillend tegenover zo’n subsidieconstructie. =Vreemd dat we eind 2017 instemming op dit punt van de VNG zien, dezelfde VNG die vóór 2015 betrokken was (en nog) bij de decentralisaties en er toen kennelijk geen been in zag. Of, heeft men dit toen over het hoofd gezien?

Frits van Vugt / Public Consulancy & voorzitter van 2 lokale rekenkamers

Dit is een non-discussie.

Onder de huidige Jeugdwet is het nu al mogelijk dat gemeenten kiezen tussen het subsidie-instrument of inkoop. Dat staat met zoveel woorden in de Memorie van Toelichting bij de wet.

Het regeerakkoord levert dus niks nieuws, noch is de blijdschap van Jeugdzorg Nederland, en de VNG te begrijpen. Ik merkt dat deze discussie vooral gevoerd wordt door aanbestedingsjuristen die weinig weten van het subsidierecht.

Overigens is het geen vrije keus van gemeenten: dat hangt af van de manier waarop de bekostiging is geregeld. Onder bepaalde voorwaarden (o.a leveringsplicht en de definitie van overheidsopdracht is het toch gewoon inkoop, en onder andere omstandigheden is het subsidieregime van toepassing.

Even nog een reactie op Tim Robbe. Correct als hij zegt: "Zij moet aanbesteden, als zij kiest om gebruik te maken van een overheidsopdracht. Maar onzin is: "Zij moet subsidiëren, als zij kiest voor een subsidie."(= tautologie). En zijn "het kan zelfs nog voorkomen dat zij beide moet doen omdat de subsidie ook een overheidsopdracht is" is echt onzin, omdat een overheidsopdracht per definitie geen subsidie is.

Deel dit artikel

Sjoerd Willen

Lees meer

Rekenkamer Noordoostpolder laat onderzoek doen naar armoedebeleid

Zorgplicht voor cultuur een brug te ver

Kamer wil dat werkende Oekraïner gaat meebetalen aan zorgkosten

Effectmeting van ‘Ondernemer Centraal’ gemeente Utrecht

Welvaart nergens zo breed als in Hengelo

Rekenkamer Noordoostpolder laat onderzoek doen naar armoedebeleid

Zorgplicht voor cultuur een brug te ver

Kamer wil dat werkende Oekraïner gaat meebetalen aan zorgkosten

Reacties: 5