Loonbeslag niet vaker in publieke sector

Minister Carola Schouten ziet geen aanleiding om extra aandacht te besteden aan de bestaanszekerheid van medewerkers in de publieke sector. Daartoe had de PvdA opgeroepen in vragen aan het kabinet. Volgens Schouten zijn de arbeidsvoorwaarden goed en marktconform en zijn er geen signalen dat er vaker sprake is van loonbeslag.

Vragen PvdA

De PvdA vroeg de minister specifiek om uitspraken te doen over de financiële omstandigheden van zorgpersoneel. Dit naar aanleiding van een enquête van de FNV waarin een kwart van het zorgpersoneel aangaf te bezuinigen op een bezoek aan de dokter en tandarts. De PvdA zou daarnaast signalen hebben ontvangen van zorgorganisaties waarbij tot wel twintig procent van hun personeel te maken heeft met loonbeslag. Schouten kan die signalen nog bevestigen, nog ontkrachten. Er zijn namelijk geen uitgesplitste cijfers beschikbaar.

Loonbeslag

Uit de resultaten van een onderzoek van Panteia uit 2020 blijkt wel dat in de sector overheid, onderwijs en gezondheid ongeveer 15 procent van de werkgevers te maken heeft met loonbeslag van werknemers. Die bedrijven hebben gemiddeld 1,4 werknemers waarbij daar sprake van is. Dit komt neer op een percentage van 0,3 procent van het totaal aantal medewerkers in de sector. Een stuk minder dus dan de genoemde twintig procent.

Weinig duidelijkheid

Recentere cijfers laten een soortgelijk beeld zien. In juli 2023 waren er 728 lopende loonbeslagen onder medewerkers van Rijksoverheid. Dat is op een totaal van 147.000 werknemers. Dit komt neer op ongeveer 0,5 procent van alle mensen die werkzaam zijn voor het rijk. Bij de politie waren dit er in april 2023 87, dit op een totaal van 67.000 werknemers (0,1 procent van alle werknemers). Er is volgens Schouten geen sprake van een opwaartse trend, ook niet in andere (semi-)publieke sectoren. Hoewel er binnen de sector medewerkers zijn die minder dan gemiddeld verdienen (met name in de branche Verpleging, Verzorging en Thuiszorg) is niet met zekerheid te zeggen of dit zorgt voor frequenter loonbeslag of betalingsproblemen.

Beslagvrije voet

Ondanks de beperkt beschikbare cijfers concludeert Schouten dat het beeld dat het percentage loonbeslag onder werknemers over de breedte van de publieke sector (relatief) hoog is niet klopt. Ook zijn er dus geen signalen die wijzen op groeiende problematiek. Hoewel er sprake is van hoge inflatie ziet Schouten daarom geen aanleiding om de beslagvrije voet, het bedrag dat de deurwaarder niet mag inhouden op het inkomen, te verhogen.

Al genoeg aandacht

Het kabinet ziet ten slotte ook geen reden om, zoals de PvdA voorstelt, specifiek te kijken naar de bestaanszekerheid van medewerkers binnen de publieke sector. Volgens de minister hebben zij al recht op goede arbeidsvoorwaarden die marktconform zijn. Daarnaast zijn er recentelijk meerdere cao-afspraken gemaakt voor medewerkers binnen de publieke sector die in de lagere loonschalen zitten. Ook zijn er volgens Schouten voldoende voorzieningen als loketten en cursussen beschikbaar.