Drenthe: wellicht gedwongen ontslag

Noord-Brabant maakte vorige week bekend tot 2015 ruim driehonderd arbeidsplaatsen te schrappen in het Bossche provinciehuis: ruim een kwart van het personeel. Als de voortekenen niet bedriegen, volgen op korte termijn soortgelijke onheilstijdingen uit Drenthe en mogelijk ook Limburg. Karel de Buijzer, die namens de bonden de onderhandelingen voert om tot een nieuwe CAO voor provincieambtenaren te komen, zegt althans van vakbondsleden verontrustende berichten te horen uit beide provincies.

Drenthe bevestigt bij monde van woordvoerder Peter Grondsma de geruchten. ‘Eigenlijk ben je net te vroeg. Volgende week is er een belangrijke vergadering van het college van Gedeputeerde Staten. Het college is nog bezig met het opstellen van kaders en uitgangspunten van de noodzakelijke bezuinigingen. Hoe diep de ingrepen zullen zijn, is uiteindelijk aan Provinciale Staten.

Al ligt het niet voor de hand, gedwongen ontslagen zijn niet uit te sluiten. Dat is het personeel in een toelichting ook al verteld’, zegt hij. Drenthe ziet de inkomsten de komende jaren flink dalen. Van 2011 tot 2014 dreigt er een jaarlijks tekort van 26,5 miljoen euro. Daarnaast gaat de provincie een kerntakendiscussie voeren, op weg naar een ‘provincie nieuwe stijl’. Die operatie vloeit voort uit de rapporten van de commissies Lodders en Oosting, waarin het middenbestuur wordt aanbevolen zich te concentreren op minder taken – in het kort: een grotere focus op het fysiek/ ruimtelijk terrein en een geringere inzet op het sociale vlak.

Kortingen

Ook Limburg heeft de ambitie met minder personeel te gaan werken. Nu telt de provincie circa 900 fte. ‘We krijgen door kortingen op het provinciefonds vanaf 2011 18 procent minder inkomsten. Het college stelt nu dat er vanaf dan ook 18 procent moet worden bespaard op apparaatskosten. Hoe we dat gaan invullen – minder externe inhuur, meer outsourcing? – dat moet de komende maanden duidelijk worden’, zegt waarnemend algemeen directeur Fred Offerein van de provincie Limburg.

Net als in Drenthe loopt die afslankingsoperatie – min 18 procent – toevalligerwijs opeens samen met een reeds geplande kerntakendiscussie. ‘Die twee sporen komen nu bijeen’, aldus Offerein. Door zich meer te richten op nog vast te stellen kerntaken, zou de provincie in de toekomst met minder personeel toekunnen. Zo zouden bijvoorbeeld handhavingstaken ondergebracht kunnen worden bij waterschappen of gemeenten. Bij die operatie zijn, anders dan bij de bezuinigingsopdracht in de meerjarenbegroting, geen concrete getallen genoemd. Een woordvoerster van Limburg laat weten dat gedwongen ontslagen op voorhand worden uitgesloten.

Organisatiestructuur

Over Overijssel gonst het ook van de geruchten. Algemeen directeur Harrie Timmerman zegt geen idee te hebben waar die op zijn gebaseerd. Het enige concrete is dat Overijssel een verkennende sourcing- studie laat uitvoeren. ‘Stel dat ik bijvoorbeeld nog meer ict zou willen gaan uitbesteden, dan wil ik weten dat oplevert’, aldus de zojuist voor overheidsmanager van het jaar genomineerde topambtenaar. ‘Verder denken we na of onze organisatiestructuur nog houdbaar is. Fundamenteel is die al 13 jaar niet gewijzigd. Misschien is het model aan herijking toe’, zegt hij. ‘Maar echt, we gaan niets doen wat lijkt op wat Brabant van plan is.’

Hoe het ook zij, de signalen uit de diverse provincies vormen voor Karel de Buijzer genoeg grond om bij de CAO-onderhandelingen nog krachtiger in te zetten op het behoud van werkzekerheid. De bestuurder van Abvakabo FNV: ‘Eén van de redenen van het vastlopen van de onderhandelingen was dat de werkgevers weigerden een werkgelegenheidsgarantie te geven. De situatie in Brabant laat maar weer zien hoe belangrijk zo’n garantie is’, zegt hij. ‘Het belang van die prioriteit is me bij de recente rondgang langs de twaalf provinciehuizen wel gebleken.

De leden willen op dat vlak de daad bij het woord voegen.’ Naar verwachting beginnen de onderhandelingen begin november weer. Ze waren stilgelegd omdat de bonden het bod van de provinciale werkgevers – een eenmalige uitkering van vierhonderd euro, maar verder een tweejarige loonstop – niet accepteerden. Nu de bonden de achterban hebben geraadpleegd, zijn ze door de werkgevers uitgenodigd de onderhandelingen te hervatten.

Referendum over CAO-gemeenten

Gemeenteambtenaren kunnen zich in een referendum uitspreken of ze voor of tegen een loonstop van 2 jaar zijn. Het referendum wordt medio december georganiseerd door de vakbonden. De bonden (Abvakabo FNV, CNV Publieke Zaak en CMHF) wijzen het eindbod van de gemeentelijke werkgevers af. Dat bod – een eenmalige uitkering van 1 procent van het salaris in 2009 in combinatie met een bevriezing van het loon gedurende 2 jaar – is de actieve leden van de bonden te mager.

De gezamenlijke bonden willen nu de mening van de betrokken ambtenaren in de sector peilen, dus niet alleen die van de eigen leden. Tot begin december organiseren zij in zoveel mogelijk gemeenten kantinebijeenkomsten om het eigen standpunt toe te lichten en om te debatteren. Ook de werkgevers worden daarbij uitgenodigd. Na de bezoeken vragen de bonden alle medewerkers zich in een referendum uit te spreken over het CAO-conflict.