Doorstroom bevorderen met loting

'We hebben weliswaar verloren maar eigenlijk ook gewonnen', reageert wethouder René Peerenboom (VVD, Financiën, Bouwzaken.) De rechtbank in Den Bosch deed vorige week uitspraak in een zaak die was aangespannen door twintig Udenaren die door de doorstromingseisen van de gemeente eigenlijk kansloos waren om een bouwkavel in de wijk Hoenderbos III te bemachtigen. Dit omdat zij geen woning onder de 240.000 euro of een sociale huurwoning achterlieten. Als ze wel aan die eis hadden kunnen voldoen, hadden ze ook recht gekregen op het maximum van vier punten. Nu kregen ze 'slechts' drie punten en waren ze kansloos. De gemeente hanteert dit puntensysteem om de woningnood aan de onderkant van de woningmarkt te lenigen.

Volgens de rechter zijn sociale of economische bindingseisen in strijd met de Huisvestingswet en het recht op vrije vestiging. Maar daar liet de rechter het niet bij. Om toch effectief doorstromingsbeleid te voeren, kan Uden volgens de rechter wel een lotingsregeling ontwerpen waarbij een voorkeursgroep van doorstromers ontstaat. Dit zijn mensen die een sociale huurwoning vrijmaken, die een woning vrijmaken met een Woz-waarde van maximaal 200.000 euro of die zich verbinden hun eigen woning slechts te verkopen aan iemand die een sociale huurwoning of een woning van maximaal twee ton achterlaat. Met een loting voor twee groepen - doorstromers en de niet-doorstromers - kan de gemeente volgens de rechter de kaveluitgifte snel regelen.

Voorrang

Wethouder Peerenboom. 'Er is eindelijk duidelijkheid, niet alleen voor Uden maar ook voor andere gemeenten die de uitgifte van kavels tijdelijk hadden stilgelegd. Wij mogen als gemeenten voorrang geven aan doorstromers en kunnen dus volkshuisvestingsbeleid voeren. Daarvoor is het noodzakelijk dat het probleem op de woningmarkt duidelijk is, de maatregel effectief is en zo gering mogelijk de vrije vestiging aantast.'

Uden wil de loting zodanig aanpassen dat doorstromers binnen de huidige groep inschrijvers de voorkeur krijgen. Peerenboom sluit niet uit dat alle kavels binnen deze groep verdeeld zullen worden en dat de niet-doorstromers naast de prijzen grijpen. Daarmee is de effectiviteit van de maatregel aangetoond. Probleem blijft dat de starters op de woningmarkt ook in het nieuwe lotingssysteem niet geholpen zijn. Zij maken geen sociale of goedkope woning vrij.

Peerenboom: 'De Tweede Kamer moet snel de Huisvestingswet aanpassen, waardoor het stellen van bindingseisen mogelijk wordt. Nu vertrekken jonge mensen die geen woning vinden en dat tast de leefbaarheid aan. Ook de huisvesting van specifieke doelgroepen als zorgbehoevenden of senioren blijft een probleem.' Peerenboom bespreekt de aanpassing van de lotingsregeling aanstaande maandag met de raadscommissie, waarna de loting in februari kan worden gehouden.