Boomwortelingroei

Stel, je hebt een probleem met je riolering. De rioolhersteller ontdekt dat je rioolbuis kapot gaat aan ingroei van boomwortels in je tuin  Hij verwijdert de boomwortelingroei en zorgt dat de buis genoeg wortelingroeivrij is voor de komende jaren. Herstelt de buis. Probleem opgelost.

Je stuurt zijn rekening naar je rioolverzekering. Die betaalt maar de helft. Huh? Tja, het weghalen van die boomwortelingroei valt niet onder de verzekering. Alleen het herstel van de rioolbuis. Bovendien heeft de verzekeraar geen contract met deze rioolhersteller. Maar, zeg je verbaasd, die man had de buis niet kunnen herstellen zonder eerst wortels weg te halen. En als hij de wortels niet wat verder weghaalt, hebben we over drie jaar het probleem weer?! Bovendien zit het rioolbedrijf vlakbij, dus nauwelijks reiskosten. Niks mee te maken, zegt de verzekeraar.

Dat maken we in de zorg mee. School meldt kind dat ‘raar’ doet. Professional gaat naar het gezin. Kan de deur niet in vanwege stapels vuilniszakken in de hal. Je treft daarachter een gezin in de stress, vuil huis, stapels rekeningen, een moeder die het niet meer trekt. Wat doe je dan? Eerst maar even opruimen, liefst samen met de ouder. Je gaat dus eerst al die ‘boomwortels’ verwijderen. Als dat is gelukt, kom je toe aan het kind. Het kind heeft inderdaad een trauma opgelopen van iets naars. Je leert kind en ouders ermee om te gaan. En het drankprobleem van ma wordt ook aangepakt. Op alle fronten tegelijk bied je intensieve en passende hulp. Dat heet ‘wrap-around’ zorg, zeg maar zorg die het probleem ‘omwikkelt’. Dat is wat anders dan de gebruikelijke ‘keten’zorg: van instelling via wachtlijst naar instelling. Per probleem een instelling. Het werken in vaak langgerekte ketens is onhandig. Voor je het weet is het kind (gezin) over het randje en wordt de zorg duurder.

Wat doet de zorgverzekeraar? Die vergoedt de helft. De rest moet je halen bij de GGD of de reinigingsdienst (vuilnis), bij de thuiszorg (vuil huis), bij de gemeente (maatschappelijk werk), bij de provincie (jeugdzorg), bij de ouders zelf etc. Enkel de behandeling van het trauma van het kind wordt vergoed. Moet je bij al die andere instanties de boer op. Ieder heeft zijn eigen eisen en formats. Je  moet je per stukje van je hulp verantwoorden, niet per gezin of per opgelost probleem. Bovendien sluit de verzekeraar geen contract met je. Want dat nieuwe integraal werken snappen ze niet en valt deels buiten hun schotten.

Zo wordt efficiënte ‘wrap-around’ zorg gestraft voor het eigen succes. Penny wise pound foolish. Gelukkig levert de transitie jeugdzorg op dat een paar van de financiële schotten wordt geslecht.