Vewin waarschuwt: drinkwater voor 900.000 nieuwe woningen niet zeker

Nu de bouwplannen van minister De Jonge van VRO om 900.000 woningen te bouwen tot 2030 steeds duidelijker worden, waarschuwt Vewin (Vereniging van Waterbedrijven in Nederland) dat het aanleggen van nieuwe drinkwaterbronnen steeds moeizamer gaat en dat het niet zeker is dat de drinkwaterbedrijven straks drinkwater kunnen leveren voor al die nieuwe woningen.

Beschermde status

'We zijn verwikkeld in een proces met provincies om aanvullende strategische voorraden aan te wijzen. Die moeten vervolgens verankerd worden en een beschermde status krijgen. Het rijk moet vervolgens dat beschermingsregime van provincies overnemen wat betreft mijnbouw', zo schetst directeur Hans de Groene van Vewin een deel van de weg die de drinkwaterbedrijven moeten doorlopen.

Vijftien jaar

Volgens de directeur duurt het, vanaf het moment dat drinkwaterbedrijven constateren dat er nieuwe bronnen bij moeten komen, tien tot vijftien jaar voordat het water van de nieuwe drinkwaterbronnen uit de kraan loopt.

Concurrentie

Allereerst gaat het aanwijzen van gebieden waar de aanvullende strategische voorraden komen langzaam. Het probleem? 'De concurrentie om de ruimte en de ondergrond is steeds groter', aldus De Groene. Vooral om geothermie als concurrent van drinkwaterwinning maakt hij zich zorgen. 'Je kunt het niet bij elkaar in de buurt hebben.' Als bij het boren naar aardwarmte abusievelijk een diep grondwaterreservoir wordt geraakt is er 'kans dat de grondwatervoorraad voor altijd verziekt raakt.'

Nieuw vraagstuk

Lange tijd was de beschikbaarheid van drinkwater volstrekt vanzelfsprekend. De Groene: 'Die volstrekte vanzelfsprekendheid is aan het eroderen. Dat is een relatief nieuw vraagstuk. Vijf jaar geleden was er nog niks aan de hand. Toen zijn er een aantal droge jaren geweest en groeide de drinkwatervraag.' Op de site van Vewin staat het aldus omschreven: 'Het watersysteem loopt tegen zijn grenzen aan door droogte, verzilting, en een toenemende watervraag door een groeiende economie en bevolking.'

Groeiende problematiek

Waar de drinkwaterbedrijven aan de ene kant op zoek moeten naar nieuwe bronnen, lopen ze aan de andere kant tegen meer hindernissen aan. De Vewin-directeur rept van 'een groeiende problematiek rond vergunningverlening' die de afgelopen jaren is ontstaan. Daarbij gaat het zowel om provinciale vergunningen om diep grondwater op te pompen als om natuurvergunningen die soms vereist zijn om installaties te bouwen in beschermde gebieden. Drinkwaterwinning 'botst soms met natuurwetgeving', constateert De Groene.

Zorgplicht

De Vewin wijst op het regeerakkoord dat aangeeft dat water en bodem sturend worden voor de ruimtelijke ontwikkeling. Bovendien hebben overheden, zo dicteert de Drinkwaterwet, een zorgplicht voor 'de duurzame veiligstelling van de drinkwatervoorziening', doceert De Groene. Dat heeft een reden. 'Het gaat om het reserveren van voldoende bronnen voor de drinkwatervoorziening van de toekomst.'