Gemeenten Breda en Losser over de Starterslening

De Starterslening is beschikbaar in 234 Nederlandse gemeenten. Hoe werkt de lening in een grote en in een kleine gemeente? Wethouders Daan Quaars van de gemeente Breda en Anja Prins van de gemeente Losser over de Starterslening in hun woonplaats.

Met welke reden bieden Breda en Losser de Starterslening aan?

Quaars: “We willen in Breda graag jongeren aan de stad binden en hen de kans geven om een eigen huis te kopen. Daarom introduceerde de gemeente in 2009 de Starterslening. Zo wordt het aantrekkelijker voor starters om een woning te kopen en kunnen ook mensen die net boven de sociale huurgrens verdienen de koopwoningmarkt betreden. De lening droeg tijdens de kredietcrisis bij aan het in beweging houden van die markt, want starters brachten met het kopen van hun eerste woning een reactie teweeg bij mensen die wilden doorstromen naar een andere woning. Nu, met de stijgende huizenprijzen en verder aangescherpte hypotheekvoorwaarden, is het nog steeds belangrijk om starters te helpen bij het kopen van de eerste woning.”

Prins: “Losser startte de lening in 2008 ook met de reden om jongeren over de financiële drempel te helpen. We stimuleren eigenwoningbezit, maar bestaande stimuleringsregelingen zijn vaak onvoldoende voor starters. Ook in onze gemeente bevordert de lening de broodnodige doorstroming. Het geeft een financiële impuls aan de lokale koopwoningmarkt en levert een bijdrage aan de leefbaarheid van Losser, omdat we met de lening Losserse jongeren binnen de gemeente houden.”

Kent de lening ook nadelen?

Quaars: “Een van de aandachtspunten is dat de Starterslening uitgaat van inkomensstijging. Het is echter de vraag of iedereen deze werkcarrière doormaakt. Een ander punt is dat de lening een prijsopdrijvende werking zou kunnen hebben voor koopwoningen. Daarom zijn we zeer zorgvuldig met de voorwaarden. We hanteren voor aanvragers bijvoorbeeld een maximale leeftijd van 35 jaar; dat is de leeftijd waarop mensen vaak nog een sterke inkomensgroei doormaken. En de maximale verwervingskosten voor een woning en het maximale leenbedrag liggen ruim onder de NHG-grens.”

Prins: “In Losser herkennen we dat probleem en beschermen aanvragers ook in de voorwaarden tegen financiële problemen. Eerder vonden we ook de administratieve lasten die de lening met zich meenam een nadeel. Maar sinds maart 2018 is dat beter geworden door een inkorting in de procedure. Als nu aan de gemeentelijke verordening is voldaan, kan de gemeente direct een toewijzing verstrekken en kan de starter sneller een offerte aanvragen bij SVn.”

Hoeveel Startersleningen verstrekten jullie gemeenten?

Prins: “In Losser zijn dat 51 leningen in de periode 2008 tot 2014, jaarlijks gemiddeld dus ruim 7. Van 2015 tot medio 2017 namen we niet actief deel aan de regeling. Het was geen speerpunt meer van het beleid en ook een gevolg van de lage rentes op de hypotheekmarkt. Na een motie van de gemeenteraad staat de Starterslening sinds eind 2017 weer open. In de eerste helft van dit jaar verstrekten we 4 leningen en loopt voor 1 aanvraag de procedure nog.”

Quaars: “Sinds 2009 wezen we in Breda ongeveer 400 leningen toe. Het gemiddelde was 60 leningen per jaar, maar dat is nu iets minder. In 2017 verstrekten we 31 leningen en de verwachting voor 2018 is circa 48.”

Welke doelgroep maakt er voornamelijk gebruik van de lening?

Quaars: “De meeste Startersleningen in onze gemeente worden aangevraagd door mensen tussen de 25 en 32 jaar. De verhouding alleenstaanden en samenwonenden is redelijk gelijk.”

Prins: “In Losser zijn het in vrijwel alle gevallen ook jongeren die de lening aanvragen.”

Welke ontwikkelingen zien jullie op de koopstartersmarkt?

Prins: “Onze Startersleningen worden (deels) verstrekt met door de gemeente geleend geld tegen meestal een vast rentepercentage. Het komt voor dat de marktrente soms lager ligt dan het percentage dat we als gemeente moeten hanteren, waardoor het per saldo voor een starter voordeliger is om geen beroep te doen op de lening. Wanneer de rente stijgt, zullen er ook meer Startersleningen aangevraagd worden, wat we als gemeente natuurlijk graag stimuleren.”

Quaars: “Voor starters wordt het in de huidige koopwoningmarkt steeds moeilijker om een eigen woning te kopen. Daarnaast moeten ze de bijkomende kosten, zoals notaris-, NHG- en taxatiekosten, volledig zelf financieren. Het is goed dat mensen die een woning kopen daarvoor gaan sparen, maar voor iemand die een beroep moet doen op de Starterslening omdat hij anders niet kan kopen, zijn die bijkomende kosten veel geld. Het zou voor starters prettig zijn als die kosten wat lager liggen.”

Lees ook: “Alle ondernemers – starter of niet – komen in aanmerking voor een hypotheek met NHG”