Rijk zet in op grootschalige valpreventie op gemeentelijk niveau

Elke 4 minuten belandt een 65-plusser na een val op de spoedeisende hulp. Het letsel dat bij een val wordt opgelopen heeft grote gevolgen voor de zelfstandigheid van senioren. Dit zorgt voor een grotere druk op de zorg en heeft invloed op het vermogen om zelfstandig te wonen. Als reactie hierop heeft het Rijk besloten om in te zetten op grootschalige valpreventie op gemeentelijk niveau.

"Wanneer viel u voor het laatst?”, dat is de vraag die cursisten wordt gesteld bij de valpreventiecursus "In Balans" van SRO in Amersfoort. Tijdens de cursus gaan senioren aan de slag om de kans op een volgende val zo klein mogelijk te maken. In een traject van 12 weken staan bewustwording van risicofactoren en het verbeteren van balans, mobiliteit, conditie en zelfvertrouwen centraal.

Grote uitdaging voor gemeenten  

Senioren kunnen door het volgen van de cursus een val-incident voorkomen en daardoor langer zelfstandig wonen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het implementeren van de Ketenaanpak Valpreventie voor hun inwoners van 65 jaar en ouder. De Rijksoverheid legt aan gemeenten de taak op om een vast percentage van deze leeftijdsgroep de cursus te laten volgen, gebaseerd op het aantal 65-plussers in de gemeente. ‘Voor de gemeente Amersfoort betekent dit dat 800 senioren per jaar de cursus moeten volgen,’ vertelt Jan Hardeman, manager Sportservice SRO. ‘Dit is een aanzienlijk aantal en vormt een grote uitdaging voor veel gemeenten.’

Solide netwerk cruciaal

Ondanks deze uitdaging heeft SRO in Amersfoort al 10 cursussen verzorgd in het eerste kwartaal van dit jaar. Jan schrijft dit succes toe aan de nauwe samenwerking van team buurtsportcoaches van SRO met verschillende disciplines. ‘In Amersfoort onderhoudt SRO nauwe banden met de eerstelijnszorg, welzijnsorganisaties, verzorgingshuizen en sociale wijkteams.’ Jaarlijks worden ongeveer 1000 inwoners doorverwezen naar de buurtsportcoaches van SRO, waaronder 400 senioren. ‘We hebben wekelijks 63 beweeggroepen en zien dus veel senioren. Deze basis is van cruciaal belang voor het uitrollen van de opdracht valpreventie in de gemeente’, verklaart Hardeman. ‘Zonder zo'n netwerk bereik je niet de juiste mensen voor je cursus.’

Bij het vinden van gekwalificeerde trainers liggen er ook uitdagingen voor gemeenten. ‘Niet iedereen mag de cursus geven. Hiervoor is een specifieke opleiding vereist. Maar voor het volgen van deze opleiding zijn er lange wachtlijsten.’

Samen aan de slag met valpreventie

Het aanbod van SRO wordt in de gemeente Amersfoort zeer gewaardeerd. ‘We ontvangen enkel positieve reacties van cursisten’, vertelt Jan. ‘De cursus is echt een eye-opener voor veel mensen. Ze zien in hun omgeving mensen vallen en beseffen welke gevolgen dat kan hebben, maar vaak realiseren ze zich niet dat dit ook voor henzelf geldt. Simpele oefeningen, zoals opstaan vanuit een stoel, blijken verrassend effectief. We bieden mensen tools waarmee ze thuis verder kunnen oefenen, maar het mooiste is dat veel mensen ervaren hoe leuk het is om samen te bewegen. Dat moedigen we vervolgens aan, want wekelijks bewegen is natuurlijk de beste preventie.’