Crowdsourcing en co-creatie voor beleving in binnensteden

We leven in een beleveniseconomie waar we niet langer betalen voor een product of dienst, maar voor de ervaring die we daarbij krijgen. Om te voorkomen dat stadscentra leeglopen, is het van groot belang daar een totaalbeleving te bieden. Cor Molenaar (hoogleraar E-marketing aan de Erasmus Universiteit Rotterdam) geeft een masterclass over Smart Cities: “Er ligt een rol voor bestuurders en ondernemers om hun winkelcentra op te leuken, anders sterven de binnensteden van middelgrote gemeenten binnen een jaar uit.”

Noodzaak voor het bezoeken van een stadscentrum verdwenen

Mensen hoeven niet meer naar de stad om spullen te kopen. Door de opkomst van online shoppen is het bezoekersaantal van stadscentra het afgelopen decennium sterk gedaald. In 2004 gingen er gemiddeld nog 3,4 miljoen Nederlanders de stad in, nu zijn er dat nog maar 2,7 miljoen. Maar de boosdoener is niet de opkomst van het online shoppen; dat zijn we zelf. Door te lang vast te houden aan dingen en het niet willen veranderen is de teloorgang van winkelcentra in gang gezet.

 

De behoefte centraal: shoppen versus ontmoeten

Mensen hebben geen behoefte aan winkels, want shoppen kunnen we ook online. Waar mensen behoefte aan hebben zijn ontmoetingsplaatsen. Dat is volgens Molenaar ook waarom supermarkten in kleine gemeenten blijven bestaan. “Die zijn belangrijk voor de sociale samenhang”, aldus Molenaar. Ook winkelcentra moeten meer ontmoetingsplaatsen worden om aantrekkelijk te blijven. Maar zijn gemeenten bereid om flink te veranderen? En hoe geef je de bezoeker van je winkelcentrum dat gevoel dat hij zoekt?

Het toverwoord is ‘co-creatie’

De burgemeester van Veldhoven, Jack Mikkers, heeft wel een idee hoe je bezoekers een geluksgevoel kan geven. Volgens hem is het zaak dat bestuurders en burgers om tafel gaan zitten om met elkaar na te denken over oplossingen. Co-creatie is het toverwoord.

 Net als bij Molenaar staat bij Mikkers het welzijn van de inwoners voorop. Volgens hem moeten kennis en technologie ingezet worden voor het geluk van de inwoners. Dat is de kern van een Smart City. Hokjesdenken is uit den boze voor Mikkers. Hij pleit ervoor dat gemeenten wat meer met een open geest naar het stadscentrum kijken en dat het bedrijfsleven minder opdringerig producten wil verkopen. Als zij samen hun kennis inzetten kunnen ze tot oplossingen komen.

Hoe licht en geluid een kale steeg en stad veranderen

Het unieke stadscentrum van Veghel was veel te saai volgens de bestuurders. Toen zij Philips benaderden met het verzoek een totaalbeleving van licht, geluid, natuur en internettoepassingen te maken, werd er een plan opgesteld om dit uit te voeren. Zo werd een kale steeg, simpelweg genaamd ‘Het steegje’ omgetoverd tot een totaalbeleving van licht en geluid.

Er ontstonden nieuwe loopstromen en er zijn nieuwe winkels naar het winkelcentrum gekomen. En dat allemaal dankzij licht en geluid. Maar volgens Mark van Doorn, Philips Lighting, gaat het niet alleen om het licht en geluid, maar om hoe je deze elementen inzet tijdens feestdagen en evenementen of om de dagelijkse routines te doorbreken.

Het gaat niet alleen om het licht en geluid, maar om hoe je deze elementen inzet tijdens feestdagen en evenementen of om de dagelijkse routines te doorbreken."

- Mark van Doorn (Philips Lighting)

Crowdsourcen: laat inwoners en consumenten meedenken

Als je in gesprek gaat met de burger krijg je leuke initiatieven. Gemeenten kunnen beter en slimmer luisteren naar de burger. Zo hebben kinderen in Oslo met een smartphone en een speciale app onveilige plekken in de stad opgezocht. Achteraf werden de plekken besproken en werd er naar oplossingen gezocht deze veiliger te maken. Dit soort slimme apps zouden vaker ingezet kunnen worden binnen gemeenten. Ambtenaren kunnen eenmalig de stad ingaan om vraagstukken proberen op te lossen, maar het zijn de bewoners die er dagelijks mee te maken hebben.

Dankzij het Internet of Things worden die mogelijkheden steeds groter. Door slimme apparaten te koppelen aan big data kan er veel gemak geboden worden. Maar het kan ook angst of onzekerheid opleveren, daarom is het belangrijk dat de consumenten en inwoners vanaf het begin worden betrokken.

Meer lezen over smart cities?

Geïnspireerd geraakt door de kennis, ervaring en inzichten van Cor Molenaar, Jack Mikkers, de case in Veghel en Mark van Doorn? Je leest meer over smart cities op deze pagina. En dit blog met interview met Jan-Hein Opheij, de centrummanager van Veghel.