Nederland moet toonaangevend waterland blijven

Een stormvloedkering die bestaat uit twee gebogen stalen deuren, elk 240 meter lang, die afzinkbaar zijn en in dokken in de oevers kunnen worden weggedraaid. Als de deuren open zijn, is de doortocht naar een van de drukste havens ter wereld volledig gegarandeerd. Wie bedenkt zo’n oplossing?

Het zijn toppunten van Nederlandse kennis en kunde op het gebied van waterbouw, de Oosterscheldekering en de Maeslantkering in de Nieuwe Waterweg. Ze doen de harten van veel ingenieurs (en gewone mensen) sneller kloppen. Nog steeds komen ze uit de gehele wereld kijken hoe ‘wij’ dit hebben gedaan. Waarbij de Maeslantkering nog iets bijzonders heeft, want dit project is ook een mooi staaltje van samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven. Het Ministerie voor Verkeer en Waterstaat daagde het bedrijfsleven namelijk met een prijsvraag uit om met de beste oplossing te komen.

In de vorige alinea schreef ik expres ‘nog steeds’, want Nederland zal er hard aan moeten trekken om zijn positie als toonaangevend waterland te behouden. De Nederlandse watersector zit in een transitiefase. Onze voorsprong is niet vanzelfsprekend meer. Dat komt door de groeiende wereldwatermarkt en door nieuwe concurrentieverhoudingen. Azië (China) en India leveren jaarlijks duizenden jonge, gretige ingenieurs af. Ze steken Nederland naar de kroon. Er is een onlesbare dorst naar kennis.

Om in die mondiale concurrentiestrijd overeind te blijven, moeten we de huidige versnippering in de watersector doorbreken. Overheid, bedrijfsleven en kennisinstituten zullen nóg beter moeten samenwerken dan ze doen. Daar zijn ambitieuze programma's voor nodig, en die komen er nu gelukkig aan.

Het beste voorbeeld is Dutch Delta Design 2012 (DDD2012), een nieuw initiatief ontstaan binnen het Netherlands Water Partnership. Dit snel groeiende samenwerkingsverband van bedrijven, kennisinstellingen, belangenorganisaties en overheden positioneert Nederland de komende jaren als hét mondiale platform voor water. Straks kan de wereld via Nederland alle kennis en kunde ontsluiten die nodig is om water- en deltavraagstukken op te lossen, waar ook ter wereld. Niet alleen de expertise die wij in de loop der jaren zelf hebben verzameld, maar ook die van andere landen.

Vorige week was ik aanwezig bij de presentatie van de plannen. Het bruiste van de positieve energie. Partners stelden geld en mankracht beschikbaar, er hing een aanstekelijk enthousiasme. Dutch Delta Design 2012 gaat Nederland de komende jaren verder ontwikkelen als het best presterende deltaland ter wereld. Waterbeheer, klimaatmaatregelen, drinkwater, afvalwater, ruimtelijke inrichting – ze worden duurzaam, intelligent en robuust aangepakt. Nederlandse en wereldwijde expertise wordt ontsloten in een netwerk van Water Expertise Centra, waar bezoekers het beste van water kunnen beleven. Een sleutelrol is daarbij weggelegd voor het Nationaal Watercentrum in Rotterdam. In zes andere steden, van Leeuwarden tot Eindhoven, komen satellietcentra. Je kunt straks een rondje Nederland doen en alles te weten komen over water.

Wat ik vooral zo goed vind aan dit initiatief: het is een toonbeeld van samenwerking. En: het past precies bij de aanbevelingen die zijn gedaan rond het Innovatieplatform. Maak duidelijke, maar beperkte keuzes voor innovatie, zo luidde het advies. Water is daarbij een van de vijf speerpunten. Van het nieuwe kabinet verwacht ik daarom overtuigende steun voor dit initiatief. Natuurlijk, ondernemers zullen de innovatie moeten dragen. Maar daarbij verdienen ze ruggesteun van universiteiten, kennisinstellingen én de overheid. Er moet nog veel gebeuren, maar een goed begin is gemaakt.

Ed Nijpels
Voorzitter NLingenieurs, branchevereniging van advies-, management- en ingenieursbureaus