Dubbele duurzaamheidsslag in Oldambt

Bij de gemeente Oldambt staat de energietransitie prominent op de agenda. Daarom wil de gemeente in 2030 ál het gemeentelijk vastgoed aardgasvrij maken. Om dat ambitieuze doel te realiseren is voor een eveneens ambitieuze aanbestedingsmethode gekozen: Rapid Impact Contracting (RIC). Met deze op maatschappelijke impact en samenwerking gerichte aanbestedingsmethode wordt een duurzaam doel nagestreefd met een duurzaam middel.

RIC is een aanbestedingsmethode die veel initiatief bij de markt legt. Private partijen schrijven zich niet in voor een vooraf uitgetekende opdracht, maar voor een partnerschap. De maatschappelijk verantwoorde ambities worden gerealiseerd met oplossingen die door de samenwerkende partners – de opdrachtgever én opdrachtnemer – ontwikkeld worden.

Deze RIC aanbestedingsmethode is door KplusV ontwikkeld en wordt in Oldambt mede begeleid door Onlanders. RIC helpt de gemeente bij het waarmaken van het verduurzamingsbeleid, 

het tegengaan van klimaatverandering, het verminderen van de CO2-uitstoot en draagt direct bij aan 4 van de 17  werelddoelen (Sustainable Development Goals, SDG’s):

• SDG 7 – Betaalbare en schone energie
• SDG 12 – Verantwoorde consumptie en productie
• SDG 4 – Kwaliteitsonderwijs
• SDG 17 – Partnerschap

Deze SDG’s vormen een belangrijke basis om binnen de samenwerkingsovereenkomst continu ruimte voor verbetering in te bouwen, in lijn met de geselecteerde wereld doelen en zonder nieuwe oplossingen ten koste mogen gaan van één of meer van de andere SDG’s. De ontwikkelruimte binnen een RIC zorgt ervoor dat er aldoor gebruik gemaakt kan worden van de laatste kennis, innovaties en techniek.

“Zoals ik het zie is deze RIC-aanpak van de gemeente Oldambt, in combinatie met het langetermijnperspectief en het zonder meerkosten beschikbaar stellen van budgetten voor elektra, aardgas en technisch installatieonderhoud, een dijk van een kans voor iedere andere organisatie met maatschappelijk vastgoed om dit voorbeeld te volgen. Interessant dus voor gemeentes, provincies, waterschappen en andere overheden om deze aanbesteding goed in de gaten te houden!” Erick Wuestman, adviseur innovatiegericht inkopen en circulaire economie bij KplusV

Werk in uitvoering

De ambities die  als gunningscriteria worden toegepast in deze aanbesteding, zijn direct gebaseerd op de hierboven genoemde SDG’s. Na gunning worden ontwerp keuzes en oplossingsbeslissingen rondom de uitwerking genomen in lijn met deze SDG’s. Waarbij tijdens die uitwerking en in de jaren daarna aanhoudend wordt bekeken of, zoals aangegeven, de oplossing die is ontwikkeld op basis van één SDG, geen negatief effect heeft op een of meer van de andere SDG’s. Daarmee wil de gemeente onverwachte neveneffecten voorkomen of anders kunnen herstellen gedurende de looptijd van de overeenkomst.

Langetermijndenken en langdurig partnerschap

De gemeente wil zowel zekerheid als flexibiliteit bieden aan haar toekomstige partner(s). Daarom biedt zij in beginsel een partnerschap tot 2050 waarbij de gemeentelijke vastgoed gebouwen en die van haar maatschappelijke partners die ook gebouwen inbrengen, als gecontroleerde proeftuin kunnen dienen voor toepassingen van nieuwe en/of nog niet gevalideerd technologieën. Zolang, en dat geldt voor alle aanpassingen, de opdrachtnemer maar borgt dat de comfortbeleving en servicegraad richting de gebruikers er niet onder lijden. En met de prikkel om vaart te maken, want hoe sneller de gemeentelijke panden van het aardgas af zijn, des te meer tijd is er om de investeringen terug te verdienen binnen de samenwerking.

Scope van deze uitvraag

In totaal zullen er zo’n 45 gebouwen meedoen in deze opdracht, waarbij de totale opdrachtsom, gerekend over 30 jaar op ongeveer 25 miljoen Euro ligt. Het betreft maatschappelijk vastgoed van de gemeente Oldambt en van onder andere sportverenigingen, schoolbesturen, zorginstellingen en buurtgemeenten. De gebouwen moeten binnen 10 jaar van het aardgas zijn losgekoppeld.

De vergoedingen die de eigenaren (of in sommige gevallen de gebruikers) zouden betalen aan elektra, aardgas en (kleinschalig) onderhoud aan de installaties worden tot aan uiterlijk 1 jan. 2050 beschikbaar gesteld aan de (coalitie van) partijen die deze aanbesteding naar zich toe weten te trekken. Daarmee is er dus een terugverdientijd van 30 jaar ingeregeld. Elk jaar dat er echter wordt gewacht met het loskoppelen, wordt de terugverdientijd een jaar korter.

Streven is om deze RIC aanbesteding te publiceren rond 1 september 2020.

Erick Wuestman, AVS
06-54 30 71 83 / e.wuestman@kplusv.nl