Prestatie boven verwachting waarmaken

Sturen op een maximale kwaliteit voor het beschikbare budget door gebouwen en huisvesting risicodragend te ontwikkelen, maakt het mogelijk om in een vroeg stadium garanties op kwaliteit, prijs en planning te kunnen geven. Op deze manier houdt de opdrachtgever invloed op het proces en de flexibiliteit. Uitgangspunt hierbij is dat zowel de afgesproken als de niet afgesproken verwachtingen gerealiseerd worden. Kennis van de markt, procedures, bouwtechniek en het primaire proces van de opdrachtgever en gebruikers is cruciaal.

Het realiseren van risicodragende projecten doen we vooral in een klassieke bouworganisatievorm. Hiermee bedoelen we een organisatievorm waarbij een ontwerpteam op basis van een Programma van Eisen in verschillende fasen een bestek opstelt dat vervolgens wordt aanbesteed en gebouwd. Op die manier worden de verwachtingen van opdrachtgevers en gebruikers in een gefaseerd proces omgezet in een optimaal ontwerp met een gebouw als resultaat.

Meer geïntegreerde bouworganisatievormen, zoals Engineer & Build of bouwteam, zijn ook mogelijk maar wel met een flinke nadruk op samenwerking en een solide toets- en acceptatieproces. We hebben hiervoor standaarden ontwikkeld op basis van de UAV-GC. De zekerheid voor de opdrachtgever blijft bij risicodragende projecten zowel in klassieke als meer geïntegreerde vormen hetzelfde. Vanwege het andere moment van aanbesteden van de uitvoering, is de wijze waarop de risico's gemanaged worden door de risicodragend projectmanager verschillend. De keuze voor de bouworganisatievorm is afhankelijk van de marktsituatie en de aard van de risico's. Ondanks dat de bouworganisatievorm vaak klassiek is, zijn de methoden en de middelen afgestemd op de huidige tijd. Met fysieke en digitale workshops wordt op een interactieve manier het Programma van Eisen (PvE) ontwikkeld op basis waarvan met BIM (Bouw lnformatie Model) een ontwerp wordt ontwikkeld waarna de ervaring van de gebruiker in Virtual Reality gesimuleerd wordt. Omdat niet alle wensen op papier in het programma kunnen worden verwoord, is het belangrijk om het BIM te blijven toetsen bij gebruikers zodat het ontwerp op de wensen kan worden bijgesteld. De BIM-modellen worden ook gebruikt bij analyse, ontwerpoptimalisatie en kostenmanagement.

Voorbeelden van procesinnovaties

Een van de recente procesinnovaties van HEVO heeft de naam MijnSchool. Deze conceptuele aanpak kenmerkt zich door een op maat gesneden proces gericht op de gebruikers (leerkrachten en leerlingen). In een op beleving en inspiratie gericht proces wordt het onderwijsconcept vertaald naar passende huisvestingsconcepten, die daarna integraal worden vertaald naar een gebouwontwerp. Zo ontstaat een passend schoolgebouw op maat dat de verwachtingen waarmaakt. De kern van deze aanpak is, dat deze onafhankelijk moet zijn van leveranciers of onderaannemers door producten en systemen toe te passen die door verschillende marktpartijen geleverd kunnen worden. Op deze manier houden de uitvoerende marktpartijen de mogelijkheid om hun marktkennis optimaal in te zetten om de beste prijs-kwaliteitverhouding aan te bieden. In het bestek worden de producten omschreven, waarbij de mogelijkheid om alternatieve, gelijkwaardige oplossingen aan te bieden expliciet vermeld wordt. Een andere innovatie is SMART Engineering. Samen met de opdrachtgever wordt uit een poule van op elkaar ingespeelde externe ontwerpingenieurs (constructeurs, installatieadviseurs en bouwfysisch adviseurs) en een architect, een team samengesteld dat het best bij de opdrachtgever past. Een voorbeeld is Wonen met een plus. Alleen door samen te werken kan de tevredenheid van de opdrachtgever - een gebouw dat de verwachtingen overtreft - gerealiseerd worden. In het HEVO Expertisecentrum zijn experts op het gebied van bouw- en installatietechniek, bouwkosten, circulariteit, duurzaamheid en juridische zaken actief. Zij volgen de bouwmarkt intensief, zeker bij grillige prijsontwikkelingen, en zijn gewend om in elke fase van het proces kosten inzichtelijk te maken. De experts zijn op de hoogte van de mogelijkheden van verduurzaming van bestaande en nieuwe huisvesting. Door deze kennis te delen kan een hogere waarde van circulariteit worden gerealiseerd. De juristen en bouwkundigen zijn op de hoogte van wet- en regelgeving zodat er zowel in de initiatief- en definitiefasen als in de ontwerp- en realisatiefasen niets over het hoofd wordt gezien.

Nazorg

Om te bewaken dat de in het bestek omschreven kwaliteit gerealiseerd wordt, zijn ervaren directie­voerders en opzichters nodig die niet alleen problemen signaleren en reageren, maar ook proactief handelen zodat er zo min mogelijk problemen optreden. Onze werkprocedure ondersteunt hen hierbij. De opzichters en directievoerders kunnen onze eigen collega's zijn of ervaren professionals van gerenommeerde marktpartijen met wie wij vaker samenwerken. De belangrijkste fase van een gebouw begint pas bij de oplevering, daarbij zijn afspraken over langjarig onderhoud en exploitatie van belang. Zo worden de ontwerpers en makers bij het bouwen en opleveren nog meer gecommitteerd aan hun werk. Tegelijkertijd zorgt het voor minder zorgen bij de opdrachtgever en beheerder. Zo kun je presteren boven verwachting waarmaken.

Dit artikel is gepubliceerd in het vakblad VIEWonValue van DACE, editie najaar 2022.