Elke vier jaar een nieuwe dakkapel

De ondertitel van het rapport dit jaar was: ‘Voorschoten rekent 21 keer meer voor bouwvergunning dan buurgemeente Leiden.’ Wéér roept de VEH het kabinet op om die verschillen met dwingende maatregelen aan te pakken. Een beetje te vroeg, want er bestaat al een afspraak dat alle gemeenten in 2010 de bouwleges op dezelfde manier berekenen - en de VEH wéét dat. Voor het zesde jaar achter elkaar heeft de VEH, als reactie op die uitkomst, benadrukt dat de gemeenten bij bouwleges niet meer dan de kosten mogen doorberekenen. De gemeenten mogen dus niet verdienen aan de bouwleges.

De verschillen verklaart de Vereniging van Nederlandse Gemeenten doordat sommige gemeenten alle kosten van de bouwvergunningen doorberekenen en andere gemeenten niet. De enige reden om lid te worden van de Vereniging Eigen Huis, is dat je lid moet zijn om met een boze brief je lidmaatschap op te kunnen zeggen. Voor de zesde keer legt de VNG uit dat bovendien sommige gemeenten, met goede redenen, meer kosten maken voor het verlenen van bouwvergunningen dan andere. Die kostenverschillen werken door in de bouwleges. De titel van de VNG-reactie dit jaar was een demagogisch toppertje: ‘Voorschoten duur? Alleen als u elke vier jaar een nieuwe dakkapel wenst!’

Het is jammer dat de uitkomst van het onderzoek van de VEH al vaststond voordat het onderzoek begon. De uitkomst moest namelijk hetzelfde zijn als de vorige vijf keer. Als je verschillen tussen gemeenten zoekt, dan vind je verschillen tussen gemeenten. Iets anders zocht de VEH niet, want die weet ook wel dat de bouwleges niet hoger mogen zijn dan de kosten die de gemeente maakt voor de bouwvergunningen. Maar het Centraal Bureau voor de Statistiek weet meer van de bouwleges.

Wat blijkt? De gemeenten verdienen dik, heel dik aan de bouwleges. De opbrengst van de bouwleges was drie jaar geleden 20 procent hoger dan begroot, en twee jaar geleden zelfs 34 procent. Recentere cijfers zijn er helaas nog niet. In die twee jaar tijd hebben de gemeenten meer dan 200 miljoen euro méér ontvangen aan bouwleges dan begroot. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat de gemeenten 200 miljoen euro hebben verdiend op de bouwleges, want er zijn ook gemeenten die niet streven naar kostendekkende bouwleges.

En de kosten kunnen bovendien iets hoger zijn uitgevallen dan begroot. Maar toch zijn er ongetwijfeld tientallen, ja zelfs enkele honderden gemeenten die er wél veel aan hebben verdiend, tegen alle wettelijke regels in. Ik meld me binnenkort aan als lid van de Vereniging Eigen Huis. U weet nu waarom.