DSM ziet omwonenden als ‘vijanden’

Sittard-Geleen neemt ‘expliciet afstand’ van een communicatieplan onder regie van DSM over de geplande ondergrondse opslag van broeikasgas CO2 op het industrieterrein Chemelot bij Geleen. In dit plan worden omwonenden, wijkplatforms en sommige journalisten gekwalificeerd als ‘vijanden’. Ook wil DSM ‘onder geen beding’ dat de CO2-opslag ‘een item in de raadsverkiezingen’ wordt.

Het communicatieplan, waarvan het concept in handen kwam van het wijkplatform Lindenheuvel leidde tot veel commotie. drie wijkplatforms zegden het vertrouwen in de gemeente op en weigeren overleg over wijkaangelegenheden. De gemeente zou volgens de wijkplatforms medeverantwoordelijk zijn voor het plan. Gewezen wordt op de actieve deelname van een gemeentelijke voorlichtingsambtenaar in de DSM-werkgroep die de communicatiestrategie rond de CO2-opslag moest uitstippelen.

De opslag van CO2 is onderdeel van de doelstelling van het kabinet om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Door ondergrondse opslag in oude gasvelden – bij Barendrecht – of oude steenkoollagen – in Geleen – komen schadelijke stoffen niet in de atmosfeer. De regering heeft Barendrecht en Geleen aangewezen als proeflocaties voor de opslag.

Het is één van de 58 projecten die vallen onder de Crisis- en herstelwet van het kabinet. in Barendrecht leidde de aanwijzing tot opslaglocatie tot veel verzet van bewoners en gemeenteraad. desondanks ging de tweede Kamer eind januari, onder aanvullende voorwaarden, akkoord met de CO2- opslag in Barendrecht. DSM wilde ‘Barendrechtse toestanden’ voorkomen, en formeerde daartoe een werkgroep van voorlichters die de beeldvorming over het project zorgvuldig moest regisseren.

Behalve een milieubelang heeft DSM ook een zakelijk belang, want bij een verminderde CO2-uitstoot betaalt het bedrijf ook minder voor emissierechten. de werkgroep produceerde vervolgens een ‘krachtenveldanalyse’ waarin omwonenden, bewonersverenigingen en journalisten (‘sommigen’) zijn ingedeeld bij de categorie ‘vijanden’. Organisaties als Greenpeace, WNF en gemeenteraadsfracties worden betiteld als ‘tegenstanders’, bij wie echter wél vertrouwen te winnen valt.

Tot de zogeheten ‘coalitiegenoten’ behoren volgens DSM onder meer natuur en Milieu, Gedeputeerde Staten, gemeenteraden en (ook weer) ‘sommige’ journalisten. verder stelt de werkgroep dat het CO2-project ‘onder geen beding’ een item in de gemeenteraadsverkiezingen mag worden.’ De ervaringen in Barendrecht leren volgens de opstellers van het plan dat de CO2-opslag ‘maatschappelijk een gevoelig onderwerp kan zijn.’ Ofwel: ‘Het gaat om technologie met een hoog nimby-gehalte’.

Reden voor het communicatieteam om te adviseren ‘in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen de wijkplatform tijdens reguliere overlegmomenten slechts low-profile te informeren.’ Daarvoor moeten ‘regionale ambassadeurs’ gaan zorgen. ‘Personen uit de wijk die bewoners betrouwbaar achten.’

In een spoedoverleg van het Sittardse college van B en W met de wijkplatforms, liet wethouder Ruud Guyt (PvdA, stadsontwikkeling) weten, begrip te hebben voor de boosheid onder de bewoners ‘die ingedeeld zijn als vijanden en daarmee gediskwalificeerd worden’. Volgens het college heeft het document ‘geen enkele status’ en is het al naar de prullenmand verwezen. Ook DSM zelf zou dat inmiddels gedaan hebben. ‘de wijkvertegenwoordigers zijn juist waardevolle partners waar je met respect mee moet omgaan’, aldus Guyt.

Stomme zet

Burgemeester Sjraar Cox van Sittard-Geleen spreekt van een ‘ontzettend stomme zet’ van DSM. ‘de directeur van DSM is bij me langs geweest. die zei dat dit nooit had mogen gebeuren. Slecht ook voor het imago van het bedrijf als je je omwonenden schoffeert.’ Het college en de raad in Sittard-Geleen hebben formeel nog geen standpunt ingenomen over het CO2- project. Maar volgens wethouder Guyt is het bij het doorgaan van een project nog lang geen uitgemaakte zaak dat ‘de gemeente bevoegdheden uit handen worden genomen’.

Guyt: ‘Weliswaar gaat het om een rijksproject, maar het speelt zich wel op ons grondgebied af, dus moeten we er ook wat over te zeggen hebben. Dit betekent dat we samen met de provincie en buurgemeenten verantwoordelijk willen zijn voor de besluitvorming rond vergunningen, planologie en milieu. Dat is naar wat ik van het ministerie van economische Zaken begrepen heb ook allemaal bespreekbaar.’