‘Laat grootverbruiker ook belasting op leidingwater betalen’

De Algemene Waterschapspartij (AWP) wil dat bedrijven belasting gaan betalen over het volledige drinkwaterverbruik. Nu betalen ze alleen over de eerste 300 kuub. ‘Daardoor is er geen enkele prikkel voor een bedrijf om zuiniger om te gaan met drinkwater.’

De AWP komt met dat voorstel omdat Nederland door klimaatverandering de komende jaren voor grote uitdagingen staat op watergebied, zoals kurkdroge zomers, een dalende grondwaterstand en bodemverzilting. Zaak is het om verspilling van water tegen te gaan. Waterbeheerders onderzoeken intussen of hogere prijzen kunnen helpen om bedrijven aan te zetten tot zuiniger watergebruik.

Gefaseerd

Een van de manieren is (gefaseerd) belasting op leidingwater gaan heffen over het volledige drinkwaterverbruik van bedrijven, dus niet alleen de eerste 300 kuub. Doel is om het bedrijfsleven een extra aanleiding te geven om zuiniger om te gaan met drinkwater.

Bedrijven en datacentra betalen heel weinig belasting over drinkwater. Uit onderzoek blijkt dat Tata Steel in IJmuiden in de afgelopen 6 jaar gemiddeld 12,3 miljard liter water heeft opgepompt, de gemeente Delft volgt met 8 miljard liter (dat gebeurde tot dit jaar op het terrein van DSM, maar het voedingsbedrijf gebruikt dat water niet) en papierfabriek Parenco uit Renkum staat op de derde plek met 5,25 miljard liter.

Uit verhouding

Omdat ze boven de 300 kuub per jaar vrijgesteld zijn van waterbelasting, betalen ze maximaal 100 euro leidingwaterbelasting. ‘Stel een groot datacenter verbruikt een miljoen kuub drinkwater per jaar om te koelen, dan zouden ze daar 360.000 euro over moeten betalen (35,9 cent per kuub BoL), maar door de vrijstelling is dat maar 100 euro’, rekent vicevoorzitter Hans Middendorp van AWP Nederland voor. Daardoor is er volgens hem geen enkele prikkel voor een bedrijf om zuiniger om te gaan met drinkwater.’ En het is zijn ogen ook wel reemd. ‘Huishoudens verbruiken gemiddeld 135 kuub en die betalen al bijna 50 euro waterbelasting. Dat is natuurlijk totaal uit verhouding.’

Tuin sproeien

Hij realiseert zicht dat het politiek lastig ligt, verwijzend naar wat onlangs het lot was van een motie van Tweede Kamerlid Laura Bromet van GroenLinks. In juni stelde zij voor het heffingsplafond van 300 kuub bij de Belasting op Leidingwater af te schaffen. Dat werd door de Tweede Kamer verworpen. ‘Toch is er nu urgentie ontstaan, omdat mensen ook wel aanvoelen dat we met zulke lange droge periodes als nu in 2022 en hiervoor in 2018, tegen de grenzen van onze drinkwatervoorziening aanlopen. En als je burgers met klem vraagt om vooral niet hun tuintjes te sproeien, dan kan het bedrijfsleven niet buiten schot blijven’, aldus Middendorp.

Inkomstenbelasting

Zuiniger omgaan met drinkwater kan volgens hem bijvoorbeeld door hergebruik en het opvangen van regenwater. Dan nog bestaat het risico dat bedrijven de rekening neerleggen bij de klant. Dat kan volgens Middendorp zo zijn, maar door geen belasting op leidingwater te heffen bij een bedrijf ‘betalen we nu allemaal mee via de inkomstenbelasting.’

Duurzamer

Ook waterbeheerders onderzoeken nu of hogere prijzen kunnen helpen om bedrijven – en consumenten – aan te zetten tot zuiniger watergebruik en meer bewustzijn, zo meldt het AD. ‘Een andere tariefstelling kan in combinatie met meer informatie en waterbesparende technieken bijdragen aan zuiniger watergebruik en meer bewustzijn bij klanten’, aldus Madelon Vink van de vereniging van Drinkwaterbedrijven (Vewin). Half september verschijnen de eerste resultaten van een onderzoek van bureau Berenschot in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat naar manieren om bewuster en duurzamer waterverbruik te stimuleren.

België

In het onderzoek wordt mogelijk gekeken naar België, waar consumenten een basisprijs betalen voor de hoeveelheid die een gemiddeld huishouden per persoon nodig heeft, en een zogenoemde comfortprijs voor alles wat daarboven zit. De comfortprijs is het dubbele van de basisprijs. Zo blijft water als eerste levensbehoefte beschikbaar, maar moet extra worden betaald voor overmatig gebruik, zoals uitgebreid de tuin besproeien of een groot zwembad vullen.