Waar blijft de linkse begroting?

In de aanstaande Voorjaarsnota wordt weer een tipje van de sluier opgelicht hoe Rutte met het CDA en de PVV Nederland wil besturen. Tot nu toe werden maar enkele bezuinigingsplannen ontvouwd, maar de beoogde bezuinigingen op speciaal en hoger onderwijs zijn door het parlement vertraagd tot 2013. Is er al zicht op een alternatief, een linkse tegenbegroting van Cohen, Roemer en Sap? Is er meer dan een soort van ‘tegen’ op alle voornemens van het kabinet? Is er een links antwoord? Is er een linkse visie hoe de budgettaire besluitvorming in de EU robuuster wordt gemaakt zodat ‘Griekse toestanden’ zich niet weer voordoen?

Simon Jenkins beschreef hoe in het Verenigd Koninkrijk de Labourpartij haar legitimiteit verloor toen haar premiers te veel werden gezien als nakomelingen van Margaret Thatcher. Blair en Brown namen de liberale marktwerkingsideologie moeiteloos over en verspeelden daarmee uiteindelijk hun steun onder de bevolking, is de teneur van zijn boek Thatcher & Sons. Marcel van Dam maakte recent al korte metten met het gebrek aan strijdbaarheid van Job Cohen als oppositieleider.

Cohen zelf kwam op het 65ste PvdA-verjaardagsfeestje met een openhartige analyse. De PvdA heeft te lang alle heil verwacht van de overheid en te weinig oog gehad voor de onvolkomenheden ervan, de bureaucratie, gebrekkige kwaliteit en uiteindelijke onbetaalbaarheid. Maar daarna wordt het stil bij Cohen.

Zoals de VVD onder Gerrit Zalm in 15 jaar de lastendruk verminderde van 45 naar 38 procent, zo’n kernissue moet links ook weer willen hebben. Maar het is lang stil. Wat wil de PvdA met de arbeidsmarkt, de woningmarkt, de overheid, het hoger onderwijs? Het wordt tijd voor antwoorden.

De denktank van de PvdA, de Wiardi Beckman Stichting, heeft nu de Amerikaanse econoom Robert Kuttner gevraagd hen te inspireren. Kuttner is een pleitbezorger van een stevige progressieve agenda. Zijn onderzoek richt zich op de gevolgen van de economische crisis voor de verzorgingsstaat en arbeidsmarkt.

Het is te hopen dat de man iets aan inspiratie meebrengt. Maar het is ook een zwaktebod dat er onvoldoende denkkracht in eigen gelederen is. Zonder een stevige eigen agenda wordt links weggespeeld. Dan dreigt de situatie dat iedere linkse partij hier en daar probeert te scoren en gelegenheidscoalities sluit met CDA en VVD op die punten waar de PVV niet thuis geeft, zoals eerder GroenLinksleider Sap deed rond de nieuwe Afghanistanmissie. Een verdeelde oppositie zonder een eigen inhoudelijke en budgettaire agenda bereidt echter de weg voor een tweede rechts kabinet. Werk aan de winkel kortom.