Gerdi Verbeet moet raad mores bijbrengen

Voormalig Tweede Kamervoorzitter Gerdi Verbeet is gevraagd om Helmondse raadsleden in een besloten sessie te vertellen over de mores in de raadszaal. De fractievoorzitters in de raad hadden hier na het declaratieschandaal en de bestuurscrisis behoefte aan.

Verhoudingen verhard
Burgemeester Elly Blanksma van Helmond (voormalig CDA-Kamerlid) heeft oud-Tweede Kamervoorzitter Gerdi Verbeet (PvdA) gevraagd met raadsleden in haar gemeente te praten over de mores in de raadszaal. Officieel heet het dat zij in een besloten sessie van een paar uur met de raadsleden in gesprek gaat over het vergroten van de professionaliteit en effectiever debatteren. Verbeet komt op 18 september naar Helmond.

Verbeet komt vrijwillig
Volgens Irma Galama, woordvoerder van de burgemeester, wilden fractievoorzitters doorpraten over mores in de raadszaak en kende Blanksma Verbeet nog uit de Kamer. 'Ik zeg niet dat het nu niet goed gaat in de raad, we willen de manier van debatteren verder verbeteren.' Verbeet wordt ook niet door de gemeente ingehuurd en krijgt ook geen beloning, benadrukt Galama. 'Ze komt vrijwillig. Raadsleden hopen ervan te kunnen leren. Of er een vervolg komt is aan de raad.'

Geen prettige omgang
De verhoudingen in de raad zijn na het declaratieschandaal rond de inmiddels opgestapte wethouder Tielemans en de daaropvolgende bestuurscrisis na het vertrek van de combinatie SDOH/HB/D66 uit het college enigszins verstoord. Nu is er een minderheidscollege van CDA en VVD aan het roer. SP-fractievoorzitter Erik de Vries memoreert dat in de raad fel gediscussieerd naar aanleiding van het declaratieschandaal en dat dit ook mag. ‘Maar sommige raadsleden vonden het niet prettig hoe met elkaar werd omgegaan.’

Raadsleden zijn zelf verantwoordelijk
Er waren geen scheldkanonnades, maar raadsleden spraken elkaar bijvoorbeeld direct aan in plaats van via de voorzitter en trokken elkanders integriteit in twijfel. ‘Ik denk dat een sessie met Verbeet geen kwaad kan en ook iets op kan leveren, maar uiteindelijk zijn de raadsleden zelf verantwoordelijk. Dat los je niet met enkele sessies op.’ De Vries vindt dat het inhuren van deze expertise zo min mogelijk moet kosten. 'Ik begreep dat Verbeet alleen reiskosten krijgt vergoed. Ze lijkt me als oud-Kamervoorzitter me zeker geschikt om ons als raad advies te geven.’

Geschrokken van tarieven onderzoeksbureaus
Zelf is De Vries voorzitter van een raadscommissie die moest onderzoeken of meer onderzoek nodig is naar de declaraties van het college. Dat blijkt het geval, maar dan alleen over de periode van het huidige college, adviseert de commissie. Het is een geldkwestie. Onderzoek van 2010 tot en met 2013 kost 95.000 euro, maar de door de raad gevraagde periode van de afgelopen tien jaar kost twee ton. ‘We schrokken van de prijzen die onderzoeksbureaus hanteren. Als we de declaraties heel breed onderzoeken zijn we er een fors bedrag aan kwijt. Daarover willen we niet zelf beslissen, dus dat laten we over aan de raad, want die heeft budgetrecht. In ieder geval wordt nu de periode onderzocht waar de discussie over is gevoerd.’

Onderzoek met hoor- en wederhoor
De raad wil vanwege de precaire kwestie een onafhankelijk bureau onderzoek laten doen. ‘Als we het zelf zouden doen spelen er belangen en alleen al die schijn wil je niet wekken. Daarbij gaat het niet alleen om de cijfers, maar ook om wat erachter zit. Daar is forensisch onderzoek voor nodig met hoor- en wederhoor.' BDO gaf de commissie het gevoel de beste methode te hanteren en daarvoor de beste mensen te hebben. 'Dus met hen gaan we in zee.' De commissie heeft BDO ook gevraagd een realistische inschatting te geven over hoe zinvol het is de periode voor maart 2010 te onderzoeken. ‘Het gaat dan ook over de kosten. Het onderzoek moet eind september zijn afgerond. Daarna is het aan de raad om te bepalen of we nog meer onderzoek gaan doen.’