Studentensteden voor miljoenen de klos

Studentensteden dreigen veel woonruimten te verliezen, met een miljoenenkorting op hun algemene uitkering tot gevolg. Dat alles komt door een definitiewijziging van het begrip woonruimte.

BAG synchroniseren met gemeentefonds
Al enige jaren weten gemeenten dat er voor de verdeling van het gemeentefonds een andere definitie van 'woning' aankomt. Namelijk de definitie volgens de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). De bedoeling is namelijk dat de definitie voor de maatstaf 'woonruimten' in het gemeentefonds synchroon gaat lopen met de BAG.

De huidige maatstaf woonruimte bestaat uit vier categorieën: woningen, wooneenheden, recreatiewoningen en bijzondere woongebouwen. De BAG kent alleen maar woningen. Wanneer de andere drie categorieën komen te vervallen, verdwijnt ongeveer 7 procent van wat nu nog woonruimten zijn. Dit verlies slaat bovendien neer bij een beperkt aantal gemeenten. Doordat een woning ongeveer 350 euro aan algemene uitkering oplevert, dreigt het verdwijnen van woningen een flink gat te slaan in de begrotingen van deze groep gemeenten.

Onbedoelde effecten
Voor verschillende categorieën woonruimten die dreigden te verdwijnen als gevolg van de definitieverandering is inmiddels min of meer een oplossing gevonden. Dat geldt niet voor de studentenhuisvesting. De nieuwe regels hebben vervelende gevolgen voor een studentenstad als Wageningen. Bij nader inzien is het verstrekken van een huisnummer namelijk niet voldoende om woonruimte volgens de BAG-definitie aan te vinken als woning. Doordat heel veel studentenflats niet meer als woningen zullen meetellen, gaat Wageningen zo'n 1,5 miljoen euro inleveren op de algemene uitkering van 35 miljoen per jaar.

Kortingen voor Delft, Groningen en Amstelveen

Andere studentensteden krijgen ook te maken met een korting. Delft bijvoorbeeld heeft haar woningen geregistreerd in lijn met de definities van de BAG. Van de 100 duizend Delftenaren is 11 procent student. Naar schatting de helft daarvan woont in flats. Wanneer tien studenten één voordeur hebben en keuken delen, tellen ze als één adres mee. Delft verwacht een strop van 1,8 miljoen euro per jaar. Ook andere steden met verhoudingsgewijs veel studenten (Groningen heeft met 16 procent de hoogste studentendichtheid) staan kortingen te wachten. Het college van Amstelveen, met het enorme studentencomplex Uijlenstede op haar grondgebied, schreef in juni aan de gemeenteraad: ‘Kortweg blijven er met de nieuwe definitie in Uilenstede circa 300 verblijfsobjecten en 300 adressen over, terwijl in de gepresenteerde herverdeeleffecten bij Uilenstede is gerekend met 3.000 verblijfsobjecten en 3.000 adressen.’

Zestig nadeelgemeenten
Zelfstandig adviseur Ferry Knaack, die een groep van zestig nadeelgemeenten ondersteunt, vindt het onacceptabel dat de wijze van registreren bepalend is voor wat een gemeente uit het gemeentefonds krijgt. ‘Dat is in strijd met alle basisuitgangspunten van de algemene uitkering.’

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur 21 van deze week.