Risicomanagement departementen te ad hoc

De manier waarop ministeries risico’s inschatten moet beter. Volgens de Auditdienst Rijk (ADR) is er wel een focus op huidige knelpunten, maar is meer aandacht nodig voor risico’s die zich in de toekomst kunnen voordoen.

Dat stelt de ADR in de notitie Tussentijds rijksbreed beeld 2017. De Auditdienst voert dit jaar een onderzoek uit naar de praktijk van risicomanagement bij de departementen. Uit dat nog lopende onderzoek blijkt een diversiteit aan benaderingen en opvattingen over risico’s en risicomanagement.

Miscommunicatie
In de praktijk blijkt het implementeren van risicomanagement volgens de Auditdienst weerbarstig. ‘Bij bijna elk departement is men bezig met de vraag hoe draagvlak voor risicomanagement te creëren en zoekt men naar een passende vorm van risicomanagement. Wij zien verschillende, vaak impliciete, benaderingen van risicomanagement: instrumenteel, planmatig risicomanagement, ad hoc incidenten-management en communicatief risicomanagement waarin de dialoog centraal staat. Het impliciete karakter en bijbehorende aannames leiden gemakkelijk tot miscommunicatie over wat bedoeld wordt met risicomanagement en tot gemengde gevoelens over de toegevoegde waarde daarvan’, zo stellen de onderzoekers vast.

Meer aandacht voor een gedeeld beeld over wat effectief departementsbreed risicomanagement inhoudt, zal volgens de Auditdienst bijdragen aan het op één lijn brengen van draagvlak, vormgeving en inspanningen voor het management van risico’s.

Gedragspatronen
Daarnaast constateren de onderzoekers dat risico-inventarisaties vaak dichtbij opgedane ervaringen of huidige knelpunten – die mogelijk groter kunnen worden – blijven. Meer aandacht voor toekomstgericht denken en voor gedragspatronen die van invloed zijn op risico’s, zal volgens de ADR de preventieve en signalerende werking van risicomanagement versterken.

Later dit jaar wordt door de ADR een definitieve notitie uitgebracht. De uitkomsten van die inventarisatie worden gebruikt om lering te trekken op welke wijze risicomanagement op een hanteerbare manier kan worden toegepast.