Goed voorbeeld

Met tientallen miljarden euro extra uitgaven zou je het niet zeggen, maar het rijk moet volgend jaar ook bezuinigen. In zijn persbericht bij de voorjaarsnota noemt het rijk twee bezuinigingen voor 2024. Samen omvatten die 1.524 miljoen euro.

Eén bezuiniging is een echte bezuiniging: het rijk stopt met de stap-cursussen. Dat bespaart volgend jaar 24 miljoen euro. Dat is ruim 1 procent van de totale bezuiniging. De andere bezuiniging van het persbericht omvat bijna 99 procent van het totaal. Die houdt in dat het rijk verwacht dat het 1.500 miljoen euro van de begroting van volgend jaar niet kan uitgeven. Om exact te zijn: anderhalf miljard euro onderbesteding extra – want het rijk had al bijna 3 miljard euro onderbesteding ingeboekt.

Geen echte maatregel, geen echte bezuiniging, alleen maar boekhouden. Een puur papieren uitgavenverlaging. Is het daarom een slecht voorstel? Integendeel! Het is juist een verbetering van de begroting. Alle deskundigen verwachten namelijk dat het rijk niet al zijn budgetten zal kunnen uitgeven. Want personeelstekorten.

Weet u wie ook niet al hun budgetten kunnen uitgeven door personeelstekorten? De gemeenten en de provincies. Ja, dat is een financieel probleem. Want budgetten moeten niet overblijven, maar goed worden gebruikt. En weet u wie ook moeten bezuinigen, zeker vanaf ravijnjaar 2026? De gemeenten en de provincies. En het mooie is, de gemeenten en de provincies houden nu ongeveer evenveel over als wat ze in 2026 moeten bezuinigen. Voor het beeld: dat gaat over ongeveer 2 miljard euro.

Waarom doen de gemeenten en de provincies niet wat het rijk wel doet, namelijk onderbesteding veronderstellen? De reden is simpel: het rijk verbiedt het. Want het rijk vindt onderbesteding bij gemeenten en provincies te onzeker. Zelfs bij deze personeelstekorten. Het rijk verbiedt de gemeenten en provincies wat het zelf al jarenlang wel doet. Maar door het zelf wel te doen, verliest het rijk zijn argument en zijn morele gezag om dit te verbieden aan de gemeenten en de provincies.

Ik zeg daarom tegen de gemeenten en provincies: goed voorbeeld doet goed volgen. Als jullie doen wat het rijk doet, namelijk jullie verwachte onderbesteding inboeken als uitgavenverlaging, dan zijn jullie twee grote financiële problemen grotendeels opgelost: de overschotten van nu en het ravijn van 2026.