CDA zegt geen nee tegen extra budget voor gemeenten

De Tweede Kamer maakt zich grote zorgen over de financiële situatie van gemeenten, ook coalitiepartijen VVD, CDA en ChristenUnie. Het CDA is bereid gemeenten structureel meer budget te geven als de minister van Binnenlandse Zaken aangeeft dat de ‘koek’ te klein is.

Puzzel

Op voorhand wil het CDA nog niet extra in de buidel tasten. In het coalitieakkoord van Rutte IV en in de hoofdlijnenbrief van de minister van Binnenlandse Zaken Hanke Bruins Slot (CDA) staat dat wordt toegewerkt naar een stabielere financiering van gemeenten en provincies. Als Bruins Slot de ‘puzzel’ niet kan leggen en bij de Kamer terugkomt met de boodschap dat gemeenten te weinig geld hebben om hun taken naar behoren uit te voeren, dan krijgt ze daarvoor steun van het CDA. Dat stelde het CDA-Kamerlid Ingrid van Dijk woensdagmiddag in het debat met de vaste Kamercommissie van Binnenlandse Zaken.

Onzekerheid

Coalitiepartijen VVD en CDA stelden tijdens het debat dat de herverdeling van het gemeentefonds en de bevriezing in plaats van afschaffing van de opschalingskorting tot grote zorgen en onzekerheid leidt bij vooral wethouders financiën. De wethouders kunnen zonder duidelijkheid geen goede meerjarenbegrotingen opstellen. Daarop kregen ze forse kritiek van vooral de SP en GroenLinks. VVD en CDA hadden in de formatie immers meer geld voor gemeenten kunnen regelen.

Tijdelijk geld

Een groot deel van de Kamer vindt dat gemeenten snel duidelijkheid moeten krijgen over structurele financiering na 2026. ‘Structurele tekorten worden nu niet opgelost; het gaat allemaal om tijdelijk geld’, stelde SP-Kamerlid Renske Leijten. Vanaf 2026 wordt het gemeentefonds verlaagd. GroenLinks mist in zowel het coalitieakkoord als in de hoofdlijnenbrief van de minister ‘concrete stappen om de financiële slagkracht van gemeenten te vergroten’, voegde Laura Bromet (GroenLinks) daaraan toe. Het kabinetsplan om vanaf 2025 structureel op de jeugdzorg te bezuinigen zit JA21 en andere oppositiepartijen nog steeds dwars. Een motie om die korting van tafel te krijgen, werd vorige week door de voltallige oppositie gesteund, maar door de tegenstemmen van de vier coalitiepartijen verworpen.    

Lokaal belastinggebied

Rond de zomer komt minister Bruins Slot met een contourenbrief waarin plannen staan om te komen tot die beloofde stabiele financiering voor de decentrale overheden, zegde Bruins Slot woensdagmiddag aan de Kamer toe. ‘Het is een stevige, maar noodzakelijke opgave.’ In diezelfde brief worden opties op een rijtje gezet op welke manier het lokale belastinggebied kan worden vergroot. Ze benadrukte dat er tot 2026 flink wat geld naar gemeenten toegaat, voor onder meer de klimaatopgave en de aanpak van armoede.