Einde aan precario op ondergrondse leidingen

Einde aan precario op ondergrondse leidingen Onder druk van de Tweede Kamer kunnen gemeenten vanaf volgend jaar geen precario voor ondergrondse leidingen meer opleggen. Haarlem heeft als een van de getroffen gemeenten een brandbrief gestuurd naar alle andere 39 gemeenten die precario heffen op ondergrondse infrastructuur van nutsbedrijven. Staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken wilde de belasting in stand houden, maar de vaste kamercommissie niet. Een wetswijziging is nu in de maak, waardoor nutsbedrijven vanaf 1 januari 2009 worden vrijgesteld van de heffing. Haarlem leidt daardoor een verlies van bijna vier miljoen euro - Rotterdam en Den Haag elk vijftien miljoen euro. In totaal was de precarioheffing in 2007 goed voor 85 miljoen euro aan belastinginkomsten.

Volgens het Haarlemse college van B en W betekent de afschaffing een verdere aantasting van het gemeentelijk belastinggebied. Door de halvering van de onroerendezaakbelasting (ozb) in 2006 was dat qua omvang al aanzienlijk geslonken. Volgens Haarlem is het aandeel van de gemeentelijke heffingen binnen het totaal van de bijkomende woonlasten maar een klein deel en is die door de gedeeltelijke ozb-afschaffing teruggelopen van 21 naar 14 procent. Tweede Kamerlid Willibrord van Beek (VVD) is de drijvende kracht achter de afschaffing van de precariobelasting op ondergrondse leidingen. Hij ziet de heffing als een 'creatieve omweg' van gemeenten om het verloren ozb-deel te compenseren.

Van Beek: 'Omdat dat niet de bedoeling is, wilde Remkes (vorige minister van Binnenlandse Zaken/red.) de heffing verbieden. Dat kwam er niet van. Het nieuwe kabinet koos voor handhaven. En dat op basis van een slecht ambtelijk rapport. Ik heb zelden een stuk gezien waarin een voorstel zo kapot werd geschreven.' Onder zijn aanvoering heeft een Kamermeerderheid de staatssecretaris teruggefloten. Volgens een woordvoerster van Binnenlandse Zaken komt het kabinet nu voor de zomer nog met een wetswijziging.

Filantropisch

Volgens de Tweede Kamer zou afschaffing van de precarioheffing kunnen leiden tot lagere tarieven van de nutsbedrijven. De belasting wordt met name geheven op ondergrondse waterleidingen. Dat ziet de Kamer als een eerste levensbehoefte waarop geen belasting mag worden geheven. 'Nutsbedrijven zijn geen filantropische instellingen. Zij berekenen die kostenfactor gewoon door aan de klanten. Door afschaffing van de precariobelasting kunnen de tarieven naar beneden', verwacht Van Beek. 'Wij zijn daar op voorhand niet van overtuigd', stelt het Haarlemse college. 'Gelet op de grote winstmarges die de nutsbedrijven weten te realiseren, ligt het meer voor de hand dat de precarioheffing leidt tot lagere winsten en niet tot hogere tarieven. Dat betekent ook dat het afschaffen van de precario niet zal leiden tot lagere tarieven van de vrij te stellen nutsbedrijven', stelt Haarlem.

De gemeente wenst bij afschaffing van de belasting op een 'adequate' manier te worden gecompenseerd door het rijk. Het kan volgens de gemeente niet zo zijn dat de gemeenten zelf voor de compensatie moeten opdraaien door verhoging van andere gemeentelijke belastingen. 'Dat betekent niet alleen een sigaar uit eigen doos, maar ook dat gemeenten op die manier noodgedwongen de ozb-tarieven extra zouden moeten verhogen. Dat past niet in het terughoudende beleid dat gemeenten voeren ten aanzien van de belastingtarieven', aldus Haarlem. Van Beek wil nadenken over compensatie, maar past er op voorhand voor gemeenten tegemoet te komen die na de ozb-afschaffing de precariobelasting zijn gaan heffen. Het ministerie wil in dit stadium nog niet zeggen hoe de compensatie eruit gaat zien.