Stoppen met X? Tilburg hakt de knoop door

Tilburg is de eerste grote Nederlandse gemeente die stopt met het sociale mediaplatform X. Aan de keuze ging een felle discussie in de gemeenteraad vooraf. De discussie speelt breed onder decentrale overheden. Ook Parijs en Barcelona houden het voor gezien op X.

Tilburg: Wel of niet blijven?

Maandagavond 27 januari overlegde de gemeenteraad van Tilburg over een mogelijk vertrek van X, op verzoek van PvdA Tilburg en ONS Tilburg. PvdA-fractievoorzitter Stefan Janssen somde meerdere redenen op om het platform te verlaten, aldus Omroep Tilburg: ‘Het platform is gestopt met factchecken, het laat bewust valse informatie circuleren, het helpt mee aan het verspreiden van misinformatie en het maakt informatie die niet past in het straatje van de mening van eigenaar Musk onvindbaar.’ Daar staat tegenover dat de gemeente een deel van de inwoners op X bereikt met gemeentelijke informatie.

De discussie in de Tilburgse raad geeft mooi weer welke argumenten voor- en tegenstanders van een ‘DetoX’ aandragen. Zo stelt de rechtse lokale partij Lijst Smolders Tilburg (LST) dat er sprake was van censuur op Twitter vóór de komst van Musk. ‘Het is juist een instrument waar volledige vrijheid van meningsuiting is,’ aldus Harry van den Berg van LST. En de Tilburgse VVD wil mensen zelf laten bepalen waar ze hun informatie vandaan halen en blijft daarom liever X. De SP stelt dat 'het slechte wint als je toegeeft' en noemt het daarom krachtiger om te blijven.

Burgemeester Weterings noemt het goed om een statement te maken en zegt dat ook het college daarom van X af wil. De motie van Janssen redt het uiteindelijk maar net, met 23 stemmen voor en 21 stemmen tegen. Het X-account van de gemeente wordt op inactief gezet, om te voorkomen dat kwaadwillenden zich op X als de gemeente voordoen.

Utrecht: twijfel

De discussie speelt breed onder decentrale overheden. Zo vroeg Volt Utrecht op donderdag 16 januari wethouder Rachel Streefkamp te overwegen om te stoppen met X. Zij vindt dit weliswaar ‘een relevante vraag, want er zijn zorgen over de ontwikkelingen bij grote techbedrijven’, maar ze ziet X ook als een manier om met inwoners in contact te komen. Het college belooft binnen twee maanden een definitief besluit te nemen.

Hunze en Aa's: ondermijnend karakter

Het Groningse waterschap Hunze en Aa’s maakte op dinsdag 21 januari bekend te stoppen met X, omdat ze dit geen fijn communicatieplatform meer vinden. Op de eigen website schrijft het waterschap: ‘We vinden dat op X te ruim baan wordt gegeven aan desinformatie, haatzaaierij en de verspreiding van extreme ideeën. Daarnaast is en wordt X door eigenaar Elon Musk misbruikt voor eigen politieke motieven. We willen geen gebruik meer maken van een communicatieplatform met een dergelijk ondermijnend karakter.’ Eerder stopten onder meer de gemeenten Putten en IJsselstein met X. 

Barcelona: past niet bij onze waarden

Het stadsbestuur van Barcelona sluit aanstaande vrijdag 31 januari bijna tachtig gemeentelijke kanalen op X. Alleen een account om inwoners in te lichten over noodsituaties, weeralarmen en mobiliteitskwesties blijft in de lucht. X past niet langer bij de waarden die de stad uitdraagt, zoals technologisch humanisme en digitale democratie, stelt de gemeenteraad. Volgens een verklaring hebben burgers het recht om ‘waarheidsgetrouwe en eerlijk informatie’ ontvangen en dat dit recht onverenigbaar is met het gebruik van X, dat volgens de raad is ondergedompeld in een ‘spiraal van desinformatie’ die een directe bedreiging vormt voor de democratie.

Parijs: gehecht aan feiten

Ook op het X-account van Parijs is het stil. Het laatste levensteken uit de Franse hoofdstad op het platform stamt van 16 januari 2025 en luidt als volgt: ‘Quitter X - Plus que jamais, Paris est attaché aux faits et à la véracité de l’information.’ (‘X verlaten - Meer dan ooit is Parijs gehecht aan feiten en aan de juistheid van informatie’).