‘Cybersecurity’ en ‘informatieveiligheid’ nauwelijks in coalitieakkoorden

Het valt op dat de woorden ‘cybersecurity’ en ‘informatieveiligheid’ nauwelijks voorkomen in de coalitieakkoorden. Dat melden onderzoekers van organisatieadviesbureau Berenschot, die 269 coalitieakkoorden onderzochten. De scores geven de indruk dat digitalisering en de schaduwzijden ervan onderbelicht blijven.

Gebrek

Digitalisering is een moeilijk thema voor gemeenten – keer op keer wordt het gebrek aan kennis en capaciteit duidelijk (ook bij het rijk, overigens). De cyberburgemeesters spoorden daarom gemeenten aan in de coalitieakkoorden aandacht te besteden aan cybercrime. Het kwantitatieve onderzoek van Berenschot lijkt aan te geven dat hier geen of weinig gehoor aan is gegeven.

Investeren in bewustzijn

De gemeenten die ‘cybersecurity’ of ‘informatieveiligheid’ vaker dan één keer noemen zijn Nissewaard, Lisse, Berkelland en Dinkelland. ‘Onze inwoners moeten erop kunnen rekenen dat hun gegevens veilig zijn bij ons’, schrijft Nissewaard, dat maar liefst een hele paragraaf aan het onderwerp wijdt. ‘Daarom zorgen wij ervoor dat onze informatiehuishouding ook qua beveiliging en informatieveiligheid op peil is… Dus investeren we in ict-vaardigheden en -bewustzijn van onze ambtenaren.’

‘We zetten in op informatieveiligheid, een randvoorwaarde voor een betrouwbare overheid’, schrijft Dinkelland, dat ‘informatieveiligheid’ twee keer noemt – de tweede keer is in de financiële paragraaf.

Leeuwarden, IJsselstein en Zutphen zijn drie van de zes stedelijke gemeenten die de woorden opnamen in hun akkoorden (de andere zijn matig-stedelijk tot niet-stedelijk). Leeuwarden wil met preventie de cybersecurity verbeteren. IJsselstein wil ‘voldoen aan het basisnormenkader van de Baseline Informatiebeveiliging Overheid voor informatieveiligheid’. Soms is het een toevalstreffer: in het coalitieakkoord van Zutphen komt ‘informatieveiligheid’ alleen voor als onderdeel van de portefeuille van wethouder Jasper Bloem.

'Crisis'

Het woord ‘digitaal’ komt in 114 coalitieakkoorden voor en ‘digitalisering’ in 88. Berenschot meldt dat het woord ‘digitalisering’ in sommige akkoorden aanzienlijk vaker voorkomt, namelijk die van Maashorst, Geldrop Mierlo, Zoetermeer, Vlissingen, Apeldoorn en Moerdijk.

Eerder bleek al dat wonen en energie de belangrijkste thema’s zijn in de coalitieakkoorden. Veiligheid en financiën, thema’s die kiezers belangrijk vinden, komen relatief weinig terug. Hetzelfde geldt voor bestuurscultuur, corona en Europa. Het viel de onderzoekers ook op dat het landelijk populaire woord ‘crisis’ vaak in de gemeentelijke coalitieakkoorden ontbreekt.