Gemeenten krijgen weer andere regels voor aanleg glasvezelnet

Een wijziging in de telecomwet haalt eerder gemaakte afspraken met verschillende ministeries, gemeenten en provincies onderuit. Lopende projecten worden ontzien.

Een wetswijziging van VVD en CDA, gesteund door een kleine meerderheid in de Tweede Kamer, verbiedt gemeenten zelf communicatienetwerken of -diensten aan te bieden of deel te nemen in ondernemingen die dat doen. De enige uitzondering is wanneer zij kunnen aantonen dat de marktpartijen het laten afweten. In dat geval moeten zij elke vijf jaar hun beslissingen verantwoorden bij toezichthouder Opta of zich alsnog terugtrekken.

Deze bepalingen gelden niet voor projecten die al zijn gestart, zoals bijvoorbeeld in het geval van Amsterdam. De gemeenten die deelnemen in Essent en Delta Nutsbedrijven hoeven hun belang dus ook niet af te bouwen omdat deze ondernemingen via dochterbedrijven communicatiediensten aanbieden.

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) betreurt de wetswijziging omdat deze de bestaande afspraken met verschillende ministeries en het interprovinciaal overleg teniet doet. Gemeenten waren in oktober juist zo blij met deze handreiking ‘Goed op weg met Breedband’, omdat daarmee duidelijkheid kwam in de rechten en plichten van gemeenten op dit terrein. De VNG meent tevens dat onterecht een paragraaf in het ruimtelijke-ordeningshoofdstuk van de wet is gebruikt om dit economisch-maatschappelijke onderwerp te regelen.

Koos Andriessen, oud-minister en auteur van belangrijke rapporten op basis waarvan bijvoorbeeld Amsterdam begon met de netwerkbouw, vindt de wetswijziging vooral geschreven voor ‘de bühne’. “Gemeenten kunnen gewoon een goed verhaal opschrijven hoe het gaat. Dat zo’n verhaal één keer per vijf jaar getoetst wordt, vind ik niet erg.”

De gemeente Amsterdam is verheugd dat er nu duidelijkheid is, maar vindt dat de Rijksoverheid zich niet moet bemoeien met afwegingen die gemeenten prima zelf kunnen maken. De Amsterdamse wethouder Maarten van de Poelgeest betreurt het bovendien dat in de wetswijziging niet is opgenomen dat de netwerken die gemeenten aanleggen een ‘open karakter’ moeten hebben.

Rob van Esch van kabelbrancheorganisatie Vecai ziet verantwoording van de gemeenteplannen met interesse tegemoet. “Voor die onderbouwing moet onafhankelijk onderzoek worden gedaan. Tot nog toe wijzen die onderzoeken uit dat overheidsbemoeienis niet nodig is.” (Thijs Doorenbosch)