Gemeenten experimenteren met dataminimalisatie

Alleen iemands leeftijd controleren, en vervolgens tientallen persoonsgegevens ontvangen die niet nodig zijn. De Autoriteit Persoonsgegevens wil dit soort situaties graag zien verdwijnen. Gemeenten en de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) werken daar nu aan met een experiment.

Sinds april kunnen gemeenten aansluiten op de BRP API (Application Programming Interface), waardoor zij de mogelijkheid krijgen om met geminimaliseerde gegevens te werken. Een voorbeeld: wanneer gemeenten iemands leeftijd willen controleren, is niet langer het opvragen van een volledige geboortedatum nodig. De leeftijd alleen volstaat. Alleen de juiste aanschrijfwijze van een persoon opvragen in plaats van een hele set persoonsgegevens waaruit dit moet worden afgeleid is een ander voorbeeld.

Minder fouten

Programmamanager Brenda de Graaf, verantwoordelijk voor de implementatie van de BRP API bij de gemeente Den Haag, is één van de deelnemers. ‘Regelmatig schrijven wij burgers aan voor diverse doeleinden. Dit moeten wij doen conform de juiste aanschrijfwijze. Voorheen ontvingen afnemers een uitgebreide gegevensset uit de BRP. Denk aan voornamen, achternaam, tussenvoegsels, partnernaam, geslacht, adellijke titels en aanduiding naamgebruik. Uit deze gegevens moest elke afnemer vervolgens de aanschrijfwijze zelf afleiden.’

Er werden in dat proces ook wel eens fouten gemaakt. ‘Afleiden is nu niet meer nodig. Met de BRP API kan de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) altijd de actuele, correcte en kant-en-klare aanschrijfwijze aanleveren’, aldus de Graaf.

Lokale kopieën

Dit rechtstreekse bevragen biedt volgens De Graaf veel toegevoegde waarde. ‘Gemeenten leggen veel lokale kopieën van persoonsgegevens aan. Deze gegevens moeten allemaal actueel gehouden worden, wat ingewikkeld en tijdrovend is. De lokale kopieën kunnen nu grotendeels worden afgeschaft, waardoor er minder uitvoeringsfouten worden gemaakt, bijvoorbeeld bij het verstrekken van een uitkering of bij het innen van erfpacht.’ Daarnaast is het aansluiten op de BRP API gemakkelijker dan de huidige koppelingen. ‘En dat leidt tot kostenbesparingen. Gemeenten hebben namelijk veel applicaties die moeten aansluiten. Hoe eenvoudiger dit is, hoe goedkoper het wordt’, aldus De Graaf.  

Het experiment duurt vier jaar en wordt gedurende de gehele looptijd gemonitord en geëvalueerd door een onafhankelijke instelling. Na een jaar vindt een eerste evaluatie plaats om te inventariseren of er al voldoende informatie is om de wet aan te passen. In totaal kunnen 75 overheidsorganen deelnemen. Alle gemeenten kunnen in aanmerking komen, zo valt te lezen in een persbericht van RvIG.