‘Als het alleen vernieuwingsdrang is, doe het dan niet’

Van het automatisch herkennen van afvalzakken tot het voorspellen van de Wmo-behoeften van wijken, gemeenten bedenken mogelijkheden om kunstmatige intelligentie (artificial intelligence of AI) toe te passen. Het is daarbij belangrijk om valkuilen te vermijden. iBestuur sprak verschillende experts over hoe gemeenten met de digitale mogelijkheden om kunnen gaan: samenwerken, vragen stellen en de vooringenomenheid eruithalen.

Samenwerken

‘Niet doen is soms waardevoller’, zegt Tamas Erkelens, lead public tech van de gemeente Amsterdam. ‘Maar als je als gemeente toch met AI aan de gang wilt, experimenteer dan samen, bijvoorbeeld met andere gemeenten en/of met universiteiten met lage startkosten.’ Hij adviseert om eigen deskundigen te laten samenwerken met mensen die de nieuwste technieken kennen, maar waarschuwt voor hypes. ‘Als het alleen een drang tot vernieuwen is, doe het dan niet.’

Uitleg eisen

Martin Lopatka van Mozilla Applied Machine Learning benadrukt dat een ambtenaar uitleg mag eisen van een technologiebedrijf over hoe een product of dienst werkt en wie waar verantwoordelijk voor is. ‘Ambtenaren zijn specialisten op hun eigen domein, zij hebben het recht te weten welke rol technologie daarin speelt.’ Als een proces wordt geoptimaliseerd met behulp van data, dan is dat proces meestal onderdeel van een systeem dat gedomineerd wordt door grote techbedrijven. ‘Meer data betekent meer invloed voor hen. Stel vragen.’

Vooringenomenheid

In technologie zit bovendien een bepaalde vooringenomenheid genaamd algorithm bias. Manieren om die eruit te filteren zijn algoritmes controleren, controlemechanismen toevoegen, een ethisch kader scheppen en werken met een diverse groep mensen. ‘In de keuze voor bepaalde features zit ook een vooringenomenheid’, zegt projectmanager Michiel Deerenberg van de gemeente Den Haag. ‘Wat niet hoeft is tot het eind der tijden met diezelfde features werken.’

Lees het volledige artikel van iBestuur hier.