Onderzoek: zelfstandig Westervoort kansloze missie

De Gelderse gemeente Westervoort zal moeten onderkennen dat een zelfstandig voortbestaan op termijn niet houdbaar is. De keuze is: fuseren met Arnhem, met Duiven of opgaan in één grote Liemerse gemeente.

Dat is het advies van BMC aan de gemeenteraad. Op verzoek van diezelfde raad hield het onderzoeks- en adviesbureau een bestuurskrachtonderzoek. De gemeente is volgens het rapport Sterk bestuur Westervoort onvoldoende in staat de grote opgaven die eraan komen op te pakken en uit te voeren. Het enige wat de bestuurskracht in voldoende mate versterkt is fuseren. Aangeraden wordt om een verkenning te starten met de buurgemeenten en vervolgens te boordelen wat het meest haalbare en wenselijke scenario is.

Identiteit
De mogelijkheid om te fuseren met Arnhem biedt volgens BMC de meeste de kans om de uitvoeringskracht en daarmee de bestuurskracht te versterken. De optie om tot een grote Liemerse gemeente te komen, sluit beter aan bij de regionale identiteit ‘en een logische beleving van de verbinding gemeenschap – gemeente’. De optie voor één gemeente Duiven-Westervoort zal de bestuurskracht ook versterken, maar wel in een mindere mate.

Motivatie ambtenaren
Dat alles stellen de rapporteurs op basis van het onderzoek. De conclusie daaruit is dat de huidige bestuurskracht van de gemeente onvoldoende is om in de toekomst een robuuste gemeente te kunnen zijn. Qua bestuurscultuur is het bestuurlijk samenspel in de gemeente niet optimaal en staat het bestuur te veel op afstand van de organisatie,  er is weinig sprake van langetermijnvisies en strategie. Bovendien, zo constateren de onderzoekers, wordt afstand ervaren tussen bestuur en samenleving. Er wordt wel ambtelijk samengewerkt met buurgemeente Duiven, maar die samenwerking staat onder druk. Intern constateren de onderzoekers dat de motivatie binnen de organisatie ‘wisselend’ is. Medewerkers zouden waardering en vertrouwen missen.

Financiën
Niet onbelangrijk is verder dat de huidige financiële positie van Westervoort ‘zwaar onvoldoende’ is. Mede daardoor staat de bijdrage van Westervoort voor de regio onder druk. De focus is naar binnen gekeerd en niet naar buiten gericht. Dat moet anders, maar Westervoort mist naast beperkte bestuurs- en uitvoeringskracht de financiële slagkracht om die investering te doen. De gemeente stond vanwege die zwakke financiële positie vorig jaar onder curatele van Gelderland. Voor dit jaar is dat verscherpt toezicht geschrapt, maar de provincie vindt de financiële situatie van Westervoort nog steeds kwetsbaar wat ze zorgen baart richting de toekomst.

In de raadsvergadering van 31 januari reageert het college van burgemeester en wethouders op het rapport.