Premier: ‘Provincies moeten veranderen’

De provincies moeten de bereidheid hebben om te veranderen. ‘Doe niet alles, en doe niet allemaal hetzelfde’, zei premier Balkenende op het IPO-jaarcongres deze week in Utrecht.

Hij onderstreepte in zijn toespraak het belang van de provincies en sprak zich meteen ook uit tegen een bestuurlijke reorganisatie. De CDA-premier nam daarmee afstand van minister Ter Horst (Binnenlandse Zaken, PvdA) die geen toekomst ziet voor de provincies en meer heil verwacht van functionale organen als de veiligheidsregio en omgevingsdiensten.

Balkenende riep de provincies op ook echt de bereidheid tot verandering te tonen. Hij vindt dat de provincies scherper moeten kiezen welke taken het beste bij hun karakter passen. ‘Provincies, kies uw rol, stel duidelijke prioriteiten en doe waar u goed bent. Doe niet alles en doe niet allemaal hetzelfde’, aldus Balkenende. Met als voorbeeld de problemen in de Randstad waar de bestuurlijke constellatie volgens Balkenende het ingewikkeldst is en de regionale problemen van verkeer en infrastructuur het grootste zijn, hield hij de provincies voor dat de burgers geen trek meer hebben in langjarige bestuurlijke gevechten.

Fusie van Randstadprovincies en het uitbreiden van regionale bestuurslagen in de Randstad, wijst Balkenende af. ‘Ik heb geen behoefte aan een bestuurlijke reorganisatie en ik geloof dat een differentiatie van taken en bevoegdheden een serieuze oplossing is voor de bestuurlijke problemen waarvoor wij staan. Burgers willen tempo. Hou elkaar daarom niet vast in het bestuurlijke moeras of in eenteveel aan regelgeving’, aldus Balkenende.

Eigenbelang

De Zuid-Hollandse commissaris van de oningin en IPO-voorzitter Jan Franssen waarschuwde de provincies voor zelfgenoegzaamheid en hekelde de provinciale verdeeldheid in deze tijd van crisis. ‘Ik weet niet of het gevoel van urgentie op alle provinciehuizen wel voldoende wordt gevoeld. Een afwachtende houding kan niet en verdeeldheid over de te volgen aanpak is desastreus. Ik zie dat eigenbelang nog te vaak voor het gezamenlijke belang gaat. Te veel provincies zijn actief op terreinen waar ze niets te zoeken hebben. Bovendien zijn we vaak te aarzelend.’ Franssen riep het kabinet op om tegelijkertijd een betrouwbare partner te zijn.

Provincies verrassen met een nieuwe bezuiniging van vijfhonderd miljoen euro, verhoudt zich niet goed met de gemaakte kortingsafspraken in het bestuursakkoord tussen Rijk en provincies. Hij riep het kabinet op om een einde te maken aan de bemoeienis van departementen met de uitvoering van beleid in de provincies. ‘Het getuigt van wantrouwen en te veel arrogantie bij de departementen.’ Balkenende beloofde dit punt aan de orde te stellen bij de ministers.