Burgers aan zet

Politiek gaat steeds vaker over personen. Bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen is zelfs een partij die draait om één persoon de grootste geworden. En dat terwijl politiek helemaal niet om de persoon van de politicus gaat, maar om het collectief oplossen van problemen van inwoners van een land.

Die maken zich zorgen over de stijgende kosten van het levensonderhoud, de beschikbaarheid van een woning voor hun kinderen of ouders, voldoende personeel om het bedrijf of de organisatie draaiende te houden. En natuurlijk om grensoverstijgende zaken, zoals gevolgen van oorlogen, weersextremen en migratiestromen. Dergelijke problemen worden niet opgelost door één persoon, maar door het collectief.

Traditionele politieke partijen zijn ooit ontstaan vanuit ideologieën: christendemocratie, socialisme, liberalisme. Met de komst van D66 deed de pragmatiek zijn intrede. En democratisering: de roep om referenda, het meer betrekken van inwoners. Dat vond lange tijd geen doorgang bij de traditionele partijen.

Vervolgens kwam al vrij snel het (rechts-)populisme op: Boerenpartij, Janmaat en Fortuyn. Na de moord op Fortuyn kregen we de ene na de andere populist die zei namens het volk te spreken. Ze werden ook steeds wat extremer: Verdonk, Wilders, Baudet, en nu opnieuw Wilders.

Ook kwamen steeds meer politieke partijen op die namens een bepaalde groep spreken: DENK, BIJ1, BBB. Landelijk is het twijfelachtig of er stabiel bestuur uit drie bestuurlijk onervaren partijen voortkomt. Lokaal zien we vooral versnippering. De gemeente Almelo vestigde onlangs een record: 17 fracties, waarvan 8 eenpersoons, in een gemeenteraad van 35 leden.

Het doet je afvragen hoeveel meerwaarde politieke partijen nog hebben. Ook gezien hun beperkte aantal leden. Dan komt de vraag aan bod: moeten we het niet meer aan de burger zelf overlaten?

Burgerparticipatie is hot, er zijn dit jaar 60 burgerberaden: idealiter breed gedragen voorstellen zonder partijpolitieke inmenging of ongezonde verheerlijking van één persoon. Laten we ons als inwoners eens met de inhoud gaan bezighouden en stoppen met eenpersoonspartijen die namens ‘het volk’ claimen te spreken de grootste te maken.