Molenwaard bij start al te klein

Sta je op het punt een spiksplinternieuwe gemeente van 30.000 inwoners te vormen, stelt het nieuwe kabinet doodleuk dat het alleen nog maar gemeenten wil van minimaal 100.000 inwoners. Het overkomt de nu nog zelfstandige gemeenten Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland die per 1-1-2013 de nieuwe gemeente Molenwaard vormen.

Krachtige regio

De kabinetsboodschap sloeg bij de drie fusiegemeenten echter niet in als een bom. ‘We vinden de schaal van Molenwaard een mooie, maar realiseren ons nu al dat deze schaal op termijn te klein zal zijn. Een krachtige regio is nodig ’, stelt burgemeester Dirk van der Borg van Graafstroom.

Verzoek tot nauwere samenwerking

 sameDe drie gemeenten hebben onlangs aan de gemeenten Zederik en Giessenlanden (samen 25.000 inwoners, red) gevraagd of ze alsnog willen aanhaken. Ook is aan de colleges van Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam en Leerdam een brief gestuurd om samen te onderzoeken of nauwer kan worden samengewerkt.

Ambtelijk samenwerken

Vooralsnog gaat het om samenwerken op ambtelijk niveau, het woord herindeling wordt bewust (nog) niet in de mond genomen. Hoewel volume dus belangrijk is, zo erkent Van der Borg, is de wens om verder op te schalen ‘ingegeven vanuit de inhoud, vanuit de wens om ambities waar te maken die de regio heeft vastgelegd in de regiovisie 2030. Een te snelle focus op herindeling leidt tot afhakers. Herindeling is niet het doel. Je moet vanuit de inhoud kijken op welke onderdelen je op welke wijze kunt samenwerken. De rest komt dan vanzelf, of niet.’

'Molenwaardse aanpak'

Voormalig algemeen directeur van De Waard en gemeentesecretaris van Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland Jan van Ginkel, nu gemeentesecretaris/algemeen directeur van Schiedam, stelt dat de ‘Molenwaardse aanpak’ model kan staan voor meer gemeenten die de uitvoering van de veelheid aan taken niet meer in hun eentje kunnen bolwerken.

Kijk naar opgaven gemeenten

‘Kijk niet naar het aantal inwoners, maar naar de opgaven die op gemeenten afkomen. Breng in kaart wat de vraagstukken zijn en kies daarvoor de geëigende schaalgrootte en mogelijke partners. Ga vervolgens kijken hoe je een en ander het slimst kunt organiseren; ambtelijk en bestuurlijk. De ambtelijke schaalgrootte hoeft niet dezelfde te zijn als de bestuurlijke’, benadrukt hij. Het via een ambtelijke fusie toegroeien naar een bestuurlijke fusie, is volgens hem eveneens een sleutel tot succes.

Lees meer in Binnenlands Bestuur 24