Memoires van Frits Korthals Altes: een dossierleven

Het waren vooral de bevrijdingsdagen, verklapt hij ons in zijn lijvige autobiografie, die hem op het spoor van eerst het liberale gedachtegoed, en later de VVD zette. Dat de rechtenstudent door zou stromen naar het ministersschap blijkt ook voor de auteur zelf een verrassing. Tenminste, zo komt het over.

Voor de memoires knipte Korthals Altes zijn leven op in maar liefst 28 hoofdstukken. Dossiers, noemt de auteur ze zelf. Een raak gekozen term. Met een zorgvuldige en erudiete vertelvorm richt de auteur zich vooral op de feiten rondom zijn geschiedenis. Ruimte voor een overpeinzing of een persoonlijke noot maakt hij zelden. Terwijl er genoeg is om over te vertellen.

Als partijvoorzitter maakte hij in de VVD spannende dagen mee, toen de Eerste Kamerfractie zich niet schaarde achter de voorgestelde abortuswetgeving. En in de roerige jaren 80 maakte de minister van Justitie de vier ontvoeringen mee, waaronder die van Heineken en zijn chauffeur Doderer en die van Gerrit Jan Heijn. Ook over de aanslagen van de terreurgroep RaRa of de vrijlating van de twee laatste gevangenzittende Duitse oorlogsmisdadigers én de talrijke kabinetcrises valt best wat te zeggen. Hoewel een intrigerend stuk geschiedenis, een persoonlijke beschouwing erbij vertrouwt de auteur ons niet toe.

Hierdoor lijkt Korthals Altes nooit zélf het onderwerp van het boek te worden. De dossiers lezen eerder als observaties van de gebeurtenissen waar hij deel van uitmaakte, met als enige verschil dat de zinnen in de eerste persoon enkelvoud zijn opgesteld. Zelfs bij de overwegingen om in 1982 het ministerschap te aanvaarden – en persoonlijker dan dat wordt het toch niet? – vertellen de pagina’s niets over zijn vreugde, dankbaarheid of twijfel. Het lijkt alsof de auteur het oordeel van anderen nuttiger achtte dan zijn eigen gedachten.

Toch blijft het fascinerend te aanschouwen hoe een politiek leven hem overkomen lijkt te zijn. ‘L’appétit vient en mangeant,’ schrijft Frits Korthals Altes in het begin van het boek, eetlust komt met het eten. Slechts doelend op zijn eerste schreden in het partijpolitieke leven kan het gezegde ook over zijn hele carrière van toepassing worden gemaakt. De geschiedenis overkomt je, lijkt de voornaamste les uit deze pagina’s. Zelfs wanneer deze jaren je het cv én de belevenissen van Korthals Altes opleveren.

Citaat uit het boek:
'Het nu in zwang zijnde begrip uiterste dag van houdbaarheid spreekt mij dus totaal niet aan'.

Zeven politieke levens. Frits Korthals Altes Boom 688 pagina’s ISBN 9789024408238 € 39,90

Luistertip: populair praatje politiek

Hoewel Stuk Rood Vlees Podcast een prikkelende kop nooit schuwde, zijn de verhalen eerder nuances dan polarisatie. Op de blog, een initiatief van politicologen van verschillende universiteiten, fileerden auteurs het voorstel een kiesdrempel in te voeren, factcheckte ze het vermeend negatiever worden van nieuws over DENK en na hun publicaties werd de mening bon ton dat we peilingen als trend moeten beschouwen — en niet als tussenstand.

Met dezelfde kruising tussen diepgang, spanningsboog en toegankelijkheid startte de blog een podcast. Auteur Armen Hakhverdian spreekt in de eerste afleveringen van 60 minuten met Cas Mudde over de opkomst van het populisme, met Catherine de Vries over de publieke opinie over Europa en met Daniel Mügge over de objectiviteit van statistieken. De podcast is onder andere op iTunes te vinden.