Limburgse ambtenaren op non-actief

De zeven Limburgse ambtenaren die worden verdacht van corruptie zijn weer op vrije voeten, maar geen van allen is aan het werk. Ze zijn geschorst of hebben ontslag aangezegd gekregen. De ambtenaar van de gemeente Stein heeft volgens burgemeester Anton Barske (GroenLinks) zelf ontslag genomen. Omdat de provincie Limburg en de vijf betrokken gemeenten terughoudend zijn met het doen van mededelingen, is niet duidelijk welke stappen precies tegen de ambtenaren zijn genomen. Zo laat de provincie desgevraagd weten dat haar medewerker ‘in afwachting van nadere berichten thuis moet blijven’.

De gemeente Maastricht formuleert het op vergelijkbare wijze: de ambtenaar is niet aan het werk - ‘we zijn met hem in gesprek’. De woordvoerders willen niet ingaan op de vraag of de bedoelde gesprekken een voorbode zijn van een ontslagaanzegging. Ook is onbekend of het salaris van de betrokken ambtenaren volledig wordt doorbetaald. Bij schorsing kan op de bezoldiging worden gekort.

De ambtenaren zijn verdachten in een strafrechtelijk onderzoek naar omkoping door personeel van het wegenbouwbedrijf Janssen de Jong Infra. Behalve om werknemers van Maastricht, Stein en de provincie Limburg, gaat het om ambtenaren van Heerlen (twee), Nuth en Sittard-Geleen. Ook een ex-ambtenaar van de gemeente Spijkenisse is verdachte.

De ambtenaren zouden steekpenningen hebben aangenomen in de vorm van auto’s, reizen en luxe etentjes. In ruil daarvoor zouden zij informatie over aanbestedingen hebben doorgespeeld naar de wegenbouwer. In Heerlen zou de gemeente hebben betaald voor onderhoudswerk dat nooit is uitgevoerd.

Ontslagprocedure

Het in gang zetten van een ontslagprocedure staat los van een eventuele strafzaak. De werkgever hoeft niet te wachten tot er een onherroepelijk vonnis ligt. ‘Iemand die zich heeft laten smeren en fêteren, kan al zijn ontslagen voordat hij bij de strafrechter moet verschijnen. Als een werkgever voldoende bewijs heeft voor het aannemen van steekpenningen in relatie tot een wederdienst die de ambtenaar heeft moeten leveren, kan een ontslagprocedure worden begonnen’, zegt ontslagrechtdeskundige Ron Niessen, bijzonder hoogleraar inzake de overheid als arbeidsorganisatie aan de Universiteit van Amsterdam.

Niessen wijst erop dat het in veel gevallen echter minder eenvoudig is dan het lijkt: ‘Er ligt een enorm grijs gebied tussen fraude, corruptie of de greep in de kas, met aan de andere kant maatschappelijk geaccepteerd gedrag. In de praktijk kun je iemand niet met een ontslag afrekenen op het feit dat hij een keer heeft deelgenomen aan een etentje. In het grijze gebied moet je alle feiten en omstandigheden in de overwegingen betrekken voordat je kunt concluderen dat iemand niet integer heeft gehandeld; daar heeft betrokkene ook recht op. Daarom zou het voor de Limburgse gemeenten in sommige gevallen weleens een zware dobber kunnen worden.’

Vertrekregeling

Puur financieel bezien is een overheidswerkgever volgens Niessen vaak beter af met een vertrekregeling. ‘Het vergt nogal wat aan advocaatkosten om een ontslagprocedure in goede banen te leiden.’ Bij onvoldoende hard bewijs zal een gemeente of provincie sowieso moeten betalen als zij van de ambtenaar in kwestie af wil. ‘Als je geen dossier hebt opgebouwd, en je hebt geen bewijs van laakbaar gedrag, dan is geld je enige redmiddel’, zegt Niessen.

Nuth is een van de gemeenten die een ontslagprocedure in gang heeft gezet. Burgemeester Hubert Vos (CDA), die hierover ‘geen inhoudelijke mededelingen’ wil doen, erkent dat dit zijn gemeente veel geld gaat kosten, onder meer aan de inhuur van juridisch adviseurs. ‘Maar we hebben het hier over integriteit. Omwille van geld wil ik geen waarden en normen of integriteitsprincipes overboord zetten.’

Spijkenisse: ‘Niet gedupeerd’

De gemeente Spijkenisse denkt niet financieel gedupeerd te zijn door de vermeende omkoping van een van haar toenmalige ambtenaren door een werknemer van wegenbouwer Janssen de Jong. Hoewel de ex-ambtenaar een tweedehands auto zou hebben ontvangen voor bewezen diensten, zegt Spijkenisse ‘geen onregelmatigheden’ te hebben aangetroffen.

‘De procedures zijn goed doorlopen en er is niet geknoeid met het meerwerk’, zegt gemeentesecretaris Joop Pol. ‘Bij de vijf opdrachten die Janssen de Jong de afgelopen jaren van Spijkenisse heeft gekregen, was het de laagste inschrijver. Bovendien had het bedrijf op meer projecten ingeschreven, maar toen kreeg het de opdracht niet. Wij zien, kortom, niet in hoe wij benadeeld zouden kunnen zijn.’