Klaaglijn over Europese regels

Het digitale loket over de Europese regels is vanaf 1 september in de lucht bij Kenniscentrum Europa decentraal. De klachten ­ het kenniscentrum spreekt liever over ‘signalen’ ­ kunnen gaan over fouten in de regelgeving of uitvoeringsproblemen met de vertaling van Europese regels in Nederlandse wet en regelgeving.

Europese regels dringen steeds meer door tot de praktijk, maar de toepassing ervan brengt soms problemen met zich mee. Om lokale overheden te helpen bij het toepassen van Europese regels, beantwoordt Europa decentraal sinds vijf jaar vragen van medewerkers van decentrale overheden. De meeste vragen gaan over aanbestedingen, staatssteun en de dienstenrichtlijn. Soms komen er vragen binnen waarvoor hulp bij de interpretatie van de Europese regels geen oplossing biedt, omdat de uitvoeringsproblemen inherent zijn aan de regels zelf.

Een voorbeeld van zo’n knelpunt vloeit voort uit het Europese staatssteunbeleid. Het geven van financiële steun aan ondernemingen is niet toegestaan om concurrentievervalsing op de Europese interne markt te voorkomen. Het verstrekken van cultuursubsidies wordt in veel gevallen wel verenigbaar geacht met de gemeenschappelijke markt. De beoordeling of een culturele instelling in aanmerking komt voor een zo’n subsidie blijkt in de decentrale praktijk problematisch te zijn.

‘Het toekennen van subsidies aan culturele instellingen die internationaal opereren en commerciële nevenactiviteiten ontplooien, waardoor de instelling meer lijkt op een onderneming, wordt gezien als ongeoorloofde staatssteun’, zegt Lisa Vermeer van Europa decentraal. ‘Over de grenzen heen kan staatssteun de markt verstoren. Het vaststellen of dat het geval is, blijkt erg lastig doordat het begrip culturele instelling niet helder is afgebakend door de Europese Commissie.’

Verwarring

Een ander voorbeeld is te vinden in het Europese aanbestedingsrecht. Decentrale overheden geven vaak aan dat de juiste toepassing van het zogeheten ‘alleenrechtartikel’ uit de aanbestedingsrichtlijn in de praktijk zeer moeilijk uitvoerbaar is. Een gemeente kan namelijk onder toepassing van deze richtlijn uitkomen als er een alleenrecht wordt gevestigd door bijvoorbeeld een gemeentelijke vuilophaaldienst aan te wijzen voor het ophalen van vuilnis. Dit moet volgens de richtlijn alleen wel in overeenstemming gebeuren met de Europese beginselen van transparantie, nondiscriminatie en objectiviteit.

Vermeer: ‘Hier ontstaat in de praktijk verwarring. Decentrale overheden vragen zich bijvoorbeeld af hoe zij één partij kunnen aanwijzen zonder te discrimineren.’ Dergelijke signalen waren voor europarlementariër Corbey en Gelders gedeputeerde Verdaas reden om te pleiten voor de inrichting van een centraal punt om problemen met Europese regels te melden. Als er een signaal binnenkomt, wordt dat door de adviseurs beoordeeld, eventueel in samenwerking met de koepelorganisaties van gemeenten, provincies en waterschappen.

Zie ook: www.europadecentraal.nl/ signaleringsloket.