Kieswet moet aangepast voor militairen

De Kieswet moet zodanig worden aangepast dat militairen die worden uitgezonden tijdelijk ontslag kunnen krijgen als raads- of Statenlid. Dat stelt de Nationale ombudsman, tevens Veteranenombudsman, Reinier van Zutphen in een brief aan minister Ollongren van Binnenlandse Zaken.

Afstand

Bij zwangerschap of ziekte kunnen raads- en Statenleden zich tijdelijk laten vervangen. Actief dienende militairen die worden uitgezonden, kunnen geen gebruik maken van een verlofregeling. Militairen moeten nu de keuze maken of ze raadslid blijven of afstand doen van hun raadszetel. In het eerste geval blijft de raadszetel onbezet tijdens de periode van uitzending.

Niet wenselijk

Beide opties zijn niet optimaal en dus niet wenselijk, stelt de Nationale ombudsman. Als militairen wel de mogelijkheid krijgen zich tijdelijk te mogen laten vervangen ‘kunnen zij optimaal onze democratische grondrechten uitdragen. Ook blijft de zetel niet onbezet en dat is in het belang van de kiezer’, aldus de Nationale ombudsman.

Pleidooi

De aanleiding voor het pleidooi van Van Zutphen is een brief die vorig jaar bij de Veteranenombudsman van een veteraan en actief dienend militair, die sinds 2014 raadslid in Roosendaal is. Omdat hij volgend jaar weer wordt uitgezonden naar Afghanistan, klopte hij bij de griffier aan om een tijdelijke vervangingsprocedure voor hem op te starten. Toen bleek dat hij zich niet tijdelijk kon laten vervangen.

Kennis en kunde

Met de militair, vindt de ombudsman dat een tijdelijk ontslag als raads- of Statenlid geregeld moet worden. ‘Met name ten behoeve van wederopbouwmissies is Defensie erbij gebaat te beschikken over militairen die lid zijn van een gemeenteraad of van provinciale staten’, zo schrijft de ombudsman aan de minister. ‘Zij hebben namelijk kennis en kunde van democratie en rechtstaat en kunnen die kennis overdragen aan het lokale bestuur in het missiegebied.’