Hof handhaaft ontslag frauderende Haagse ambtenaar

Het gerechtshof Den Haag heeft het ontslag op staande voet van een frauderende Haagse ambtenaar in hoger beroep gehandhaafd. De controller had de gemeente Den Haag voor bijna 1,8 miljoen euro benadeeld. Zijn beroep tegen het ontslag werd vorig jaar zomer al door de kantonrechter afgewezen.

Dringende reden
Destijds werd het ontslag op staande voet afgewezen in verband met schending van de ambtelijke integriteit, nadat een quick scan en volgend integriteitsonderzoek door Hoffmann Bedrijfsrecherche dit hadden uitgewezen. Naar het oordeel van het gerechtshof Den Haag is sprake van een dringende reden voor het ontslag op staande voet door de gemeente Den Haag. Die dringende reden is de 'actieve en ongepaste rol' die de ambtenaar in het inkoop- en facturatieproces heeft gespeeld en waarmee hij de gemeente ernstig heeft benadeeld. Het hof beperkt zich tot de beoordeling van twee gevallen, die het elk afzonderlijk als een dringende reden aanmerkt. Een oordeel over de andere (vergelijkbare) gevallen in het rapport van Hoffmann hoeft daarom niet te worden gegeven.

Vakantieregel
In het eerste geval gaat het om een factuur van Tax Beheer en Onderhoud B.V., waarbij het hof ervan uitgaat dat de ambtenaar die zelf heeft gemaakt en in omloop heeft gebracht, toen hij werkte bij Dienst Stadsbeheer (DSB). Bij DSB maakt de projectleider en/of de afdeling Inkoop een ‘inkooporder’ aan bij een opdrachtverlening aan een bedrijf dat ook een inkoopnummer krijgt. Door dat nummer wordt het bedrijf en de inkooporder in het programma Oracle aan de factuur gekoppeld. De factuur moet worden goedgekeurd door de projectleider en die voegt dan een prestatieverklaring toe in het programma. Bij afwezigheid van de projectleider kan een ‘vakantieregel’ worden ingesteld. Dan kan een collega de factuur goedkeuren en die heeft dan ook mandaat. De controller was niet bevoegd en had slechts een adviserende rol.

Uit een la
Op de zakelijke laptop van de controller is een factuur van Tax aangetroffen als Word-bestand en uit de metadata bleek Hoffmann dat hij die zelf had gemaakt. In pdf-vorm heeft hij deze later gestuurd naar Crediteuren. Echter, leveranciers dienen zelf een factuur naar Crediteuren te sturen. Er is geen reden waarom een factuur eerst bij een controller terechtkomt. Die krijgt namelijk alleen gescande facturen van de centrale crediteurenadministratie. De repliek dat de bewuste factuur uit ‘een la van een manager’ komt acht het hof niet geloofwaardig. Daarbij heeft de controller erkend dat er geen prestatie is geleverd voor de factuur. Daarna heeft hij nog druk uitgeoefend op de teammanager van Crediteuren Inkoopadministratie op oneigenlijke gronden en aangedrongen op snelheid met betalen.

Bewust getimed
Hier speelt verder een rol dat de controller dit bewust getimed/georganiseerd moet hebben, want voor betaling was nodig dat de factuur goedgekeurd werd door iemand die daarvoor gemandateerd was. De projectleider was eind mei 2019 met ziekteverlof, waardoor de ‘vakantieregel’ was ingesteld en iemand anders de betaling kon goedkeuren. Daarop heeft de projectondersteuner de factuur ‘doorgezet’ naar de manager met de opmerking dat de factuur al was goedgekeurd door de controller vanwege een ‘correctie’ die de controller er zelf met de hand had bijgeschreven. De manager, niet inhoudsdeskundig ten aanzien van het presteren van Taks, heeft de factuur toen vervolgens in vertrouwen goedgekeurd.

Verdachte facturen
Eind december 2019 paste de controller dezelfde manier van handelen toe bij een factuur van ruim 72.500 euro van ZSN Advies & Beheer, maar toen liep hij tegen de lamp. Omdat ZSN geen bekende leverancier was, zijn andere medewerkers van de gemeente verder in het administratieve systeem gaan zoeken en troffen zij nog een aantal facturen van bedrijven, die zij als verdacht, want onbekend, hebben aangemerkt. Daarop volgde de quick scan en het onderzoek van Hoffmann, waaruit bleek dat de controller zich schuldig had gemaakt aan meerdere integriteitsschendingen.

120.000 euro contant
Het hof vond deze twee gevallen al afdoende beslissend voor de beoordeling van de dringende reden tot ontslag op staande voet, maar maakt toch nog een opmerking over de 120.000 euro die de controller contant tot zijn beschikking had, waarbij het vermoeden gerechtvaardigd is dat er een verband is met zijn handelswijze rond de facturen, namelijk dat de door de gemeente ten onrechte betaalde bedragen in ieder geval ten dele aan hemzelf ten goede zijn gekomen. Volgens de controller ging het echter om spaargeld en is het een privézaak. ‘Dit laatste is zo vaag en algemeen dat dit het hof niet overtuigt.’