Jaknikker gaat ‘wedstrijd’ niet winnen

Zonder inlevingsvermogen kun je als gemeentesecretaris geen goede gastheer zijn. Gemeentesecretarissen die die kwaliteit niet hebben, zijn niet geschikt voor de functie. Je moet goed kunnen luisteren, je moet het gesprek durven aangaan, maar ook nee durven zeggen. Als je als jaknikker bent geboren, ga je als gemeentesecretaris de ‘wedstrijd’ uiteindelijk niet winnen.

Gastheer

Dat stelt Martin van Vliet, gemeentesecretaris van Vlissingen deze week in een essay in Binnenlands Bestuur. Vlissingen is samen met de gemeenten Middelburg en Veere donderdag en vrijdag gastheer van het Jaarcongres van de Vereniging van Gemeentesecretarissen (VGS). Centraal thema is ‘gastheerschap’. ‘Bij een gastheer tref je een dienstbare houding aan: proactief en behulpzaam. De gast staat centraal en de gastheer zal zijn gast willen ‘lezen’ om zo op de behoefte van de gast te kunnen afstemmen. Het vereist ook aanpassing van snelheid, kunnen laveren.’ Die eigenschappen moeten gemeentesecretarissen zich eigen kunnen maken. ‘Als eindverantwoordelijke voor de gemeentelijke organisatie ben je namelijk ook een gastheer en zorg je voor een goede dienstverlening aan inwoners en ondernemers.’

Inlevingsvermogen

Het continue inspelen op de vele veranderingen buiten de gemeentelijke organisatie vraagt veel van iedereen binnen de organisatie. ‘De gemeentesecretaris kan in dit proces een belangrijke rol vervullen. Wij vertalen strategieën van politiek en bestuur naar de ambtelijke organisatie. Dat doen we intern, maar net zo goed ook naar onze externe partners. Kortom: waar wij vroeger vooral gericht waren op onze interne organisatie, vind ik dat onze rol naar buiten toe even belangrijk is geworden’, aldus Van Vliet. Dat vraagt specifieke kwaliteiten van een gemeentesecretaris. ‘Met inlevingsvermogen, oprechte aandacht en interesse bereik je de ander. Zonder inlevingsvermogen kun je geen goede gastheer zijn. En als je die kwaliteit niet hebt, vind ik dat je de rol van gemeentesecretaris niet kunt vervullen.’

Jaknikker

Een gemeentesecretaris moet goed kunnen luisteren, het gesprek durven aangaan, ‘maar ook nee durven zeggen. Als je als jaknikker bent geboren, dan ga je als gemeentesecretaris de ‘wedstrijd’ uiteindelijk niet winnen. Het algemeen belang staat voorop. Je moet stevig in je schoenen staan, doortastend en besluitvaardig zijn. Als je keuzes durft te maken zonder het contact te verliezen, ben je in mijn ogen een goede gastheer of -vrouw. Hard op het resultaat, zacht op de persoon.’

Verbinder

Van een gemeentesecretaris wordt verwacht dat hij of zij een verbinder is tussen bestuur, management en medewerkers. Van Vliet: ‘Maar wees een gastheer. Kijk wat erbinnen gebeurt, praat vooral met je medewerkers. Ga naar buiten, drink die kop koffie met inwoners en ondernemers geef je ogen en oren de kost. Het levert je echt de beste inzichten op.’

Lees het hele essay in Binnenlands Bestuur (nr. 18) van deze week.