Ongewenst signaal

De oorlog in de Oekraïne geeft een gevoel van machteloosheid. We zouden iets willen doen tegen de ongekende agressie van het Poetin-regime. Maar wat? Hooguit kun je de slachtoffers helpen door geld te storten, spullen te geven en eventueel je huis open te stellen voor Oekraïense vluchtelingen.

Ook gemeenten kijken wat ze kunnen doen. Het kabinet wil dat de veiligheidsregio’s elk tweeduizend opvangplaatsen realiseren. Gemeenten zoeken naar manieren om van hun contracten met de Russische gas leverancier Gazprom af te komen.

Juristen bakkeleien over de vraag of dat mogelijk is. En als het zou kunnen, dan is het de vraag of dat de Russische staatskas treft of juist spekt. Het niet verkochte gas gaat naar de internationale gasbeurs in Londen, waar het opnieuw op de markt komt tegen de huidige, veel hogere tarieven. Zo zou de Russische staatskas juist extra worden gevuld.

Veel acties die momenteel worden ondernomen zijn meer symbolisch van aard dan dat ze direct effect sorteren. Maar ze zijn niet minder belangrijk. Het lijkt futiel om in tijden van oorlog Rusland niet mee te laten doen aan voetbaltoernooien en het songfestival en om er geen Grand Prix-races te houden.

Maar het zijn zaken waarbij de Russische bevolking, ondanks de staatscensuur, meekrijgt dat er in de buitenwereld afkeurend wordt gereageerd op Poetins agressie. Het verbaast dan ook dat er nog steeds Nederlandse steden zijn die hun stedenbanden met steden in Rusland niet opzeggen, onder het motto dat stedenbanden ‘iets zijn tussen burgers van steden en niet tussen overheden’.

Groningen handhaaft tot op de dag van vandaag de stedenband met Moermansk, Rotterdam met Sint-Petersburg en Nijmegen met Pskov. Het rare is dat verschillende steden hun stedenband met Turkije opzegden na de ‘Turkijerel’ in 2017. Nieuwegein verbrak in 2020 de stedenband met het Poolse Pulawy, toen die stad een ‘lhbti-vrije zone’ instelde. En Arnhem verbrak vorig jaar de stedenband met het Chinese Wuhan vanwege de behandeling van Oeigoeren.

Met het opzeggen kun je een duidelijk signaal afgeven. Steden die dat niet doen, moeten zich realiseren dat ze daarmee ook een signaal afgeven.

Een ongewenst signaal.