Mystery Burger: Geen tweede termijn helpt debat niet

De gemeenteraad van Den Haag kent zogeheten ‘tweeminutendebatten’, waarin raadsleden actuele zaken kort bespreken zodat de plenaire raadsvergadering niet uitloopt tot diep in de nacht. Dit concept werkt in de praktijk minder mooi dan het zou moeten.

In zijn tweeminutendebat breekt raadslid Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) een lans voor radiostation FunX. “Wij hebben een jaar lang subsidie gegeven aan FunX, maar hoe nu verder?” vraagt hij zich af. Terwijl boven hem een grote stopwatch op de muur aftikt, dient hij een motie in voor een structurele financiële ondersteuning van deze zender. “Wie mag ik het woord geven?” vraagt burgemeester Jozias van Aartsen (VVD). Geen enkel raadslid reageert. Het woord is dan aan PvdA-wethouder Rabin Baldeswingh. “Deze motie is overbodig, want ik heb dit al toegezegd in de commissie.” Hij ziet het voorstel daarom als een ondersteuning en raadt hem aan. Hierop volgt geen tweede termijn. Van Aartsen telt vlug de raadsstemmen. Hoewel de raad de motie aanneemt, stemt de VVD-fractie tegen. Waarom wordt echter niet duidelijk. 

Het volgende debatje gaat over het bouwproject van Hommerson Casino’s in Scheveningen. In de commissievergadering heeft de wethouder al aangegeven dat de gemeente zich hier niet mee bemoeit omdat het een particulier bouwplan is. “Maar het gaat om een zeer groot plan met veel parkeerplaatsen. Dit heeft impact op de bewoners en daarom willen we dat de gemeente toch de regie neemt”, aldus – opnieuw - raadslid Wijsmuller. Na zijn korte en snelle betoog volgen er een aantal verklaringen in de eerste termijn, waarin andere partijen stellen dat ze ook een regierol van de gemeente willen. In zijn antwoord is wethouder Marnix Norder (PvdA) duidelijk: private partijen moeten zelf het initiatief nemen naar bewoners. “Vanuit de gemeente heb ik nul uren om dit soort projecten te begeleiden. Ik heb dus moeite met deze motie.” Hierna volgt geen tweede termijn waarin de raadsleden op hem kunnen reageren. De motie wordt wel aangenomen. 

In het laatste tweeminutendebat gaat het er wat heftiger aan toe. PVV-raadslid Chris van der Helm stelt een fout van D66-wethouder Ingrid van Engelshoven aan de kaak. Onder haar verantwoordelijkheid zijn akten van de burgerlijke stand zoek geraakt. In de voorafgaande commissievergadering heeft ze hiervoor haar excuses aangeboden en kondigde ze een onderzoek naar de affaire aan. “Maar de slager hoort zijn eigen vlees niet te keuren”, zegt Van der Helm. Hij wil dat het dossier van de wethouder wordt afgenomen zolang het onderzoek loopt. In de eerste termijn stellen de meeste fracties dat ze dit voorstel te ver vinden gaan. “Deze motie heeft het karakter van een politiek spelletje”, sneert Groenlinks-raadslid David Rietveld. Andere raadsleden knikken. In haar antwoord op de eerste termijn biedt wethouder Van Engelshoven opnieuw excuses aan en herhaalt ze dat ze onderzoek laat doen. Vervolgens volgt er geen tweede termijn. Hierdoor kan de PVV niet reageren op haar antwoord en op de aantijgingen van Groenlinks. De PVV-motie wordt verworpen.

Het patroon is duidelijk: tijdens de tweeminutendebatten wordt er nooit een tweede termijn gehanteerd. Wie de reglementen van de Haagse gemeenteraad leest, kan zien dat dit hoort bij het tweeminutendebat. Vermoedelijk gebeurt dit om uitloop van debatten te voorkomen. En uiteraard wordt nagenoeg alles al besproken tijdens voorafgaande commissievergaderingen. Maar als de raad van de Hofstad wél aan een tweede termijn zou doen, dan komt er de nodige interactie in het debat, die duidelijk maakt waarom bepaalde afwegingen worden gemaakt. Nu worden moties die het college ontraadt niet aangenomen en kunnen raadsleden nooit ingaan op de punten van de wethouders. Hier wringt hier de schoen: door tijdens tweeminutendebatten nooit een tweede termijn te stellen, kan er voor de Hagenaars op de publieke tribune nooit een duidelijk debat ontstaan. Die Haagse burgers hebben recht op een goed debat: zij zijn immers de opdrachtgevers van deze gemeenteraad.

Mystery Burger weergeven op een grotere kaart