Rechten en verplichtingen van voormalige wethouders

Mr. S.H.A.M. Dassen

Op 21 maart 2018 werden de gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Als gevolg daarvan zal in veel gemeenten de samenstelling van het college van burgemeester en wethouders veranderen. Dit heeft uiteraard gevolgen voor individuele bewindslieden. Een wethouder zal immers moeten aftreden indien zijn partij na de verkiezingen niet terugkeert in het college.

Aan een wethouder wordt met ingang van de dag van zijn aftreden, indien hij nog niet de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, recht op uitkering verleend ten laste van de gemeente waar hij als zodanig optrad. Een dergelijke uitkering wordt op grond van de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (Appa) toegekend voor een duur gelijk aan de tijd waarin de voormalige wethouder lid van het college is geweest, maar tenminste voor de duur van twee jaren en ten hoogste voor de duur van drie jaren en twee maanden. Indien de gewezen wethouder korter dan drie maanden lid van het college was, wordt de uitkering toegekend voor de duur van zes maanden. Een gewezen wethouder ontleent aan zijn wethouderschap geen aanspraak op een WW-uitkering.

Een ex-wethouder die een Appa-uitkering ontvangt heeft een sollicitatieplicht. De gewezen wethouder is verplicht om passend werk te zoeken en te aanvaarden. De sollicitatieplicht geldt zolang er aanspraak bestaat op de Appa-uitkering, met dien verstande dat op de ex-wethouder gedurende de eerste drie maanden na zijn aftreden geen verplichting rust om passende arbeid te zoeken en te aanvaarden. 

Indien de voormalig wethouder de verplichtingen op grond van de Appa niet of niet behoorlijk nakomt, kan het college besluiten tot gehele of gedeeltelijke inhouding van de uitkering. 

Het is mogelijk dat een gewezen wethouder nog een dienstverband elders heeft. Een wethouder met een ambtelijk dienstverband ontvangt voor de duur van zijn wethouderschap politiek verlof. Gedurende dit politiek verlof ontvangt de ambtenaar geen salaris. De verplichting om passende arbeid te verkrijgen bestaat er dan in dat de gewezen wethouder zich na het politiek verlof dient te melden bij zijn werkgever en zich beschikbaar stelt voor het verrichten van werkzaamheden.

Ook het college heeft verplichtingen. Zo is het college verplicht om een re-integratieplan op te stellen voor het gericht zoeken naar en het verwerven van passende arbeid. In dit plan dienen activiteiten te zijn neergelegd op grond waarvan een gewezen wethouder aan zijn verplichtingen kan voldoen. Een college dat te lichtvaardig met deze verplichting omgaat, kan geconfronteerd worden met de consequentie dat geen sanctie kan worden opgelegd aan de gewezen wethouder die zijn sollicitatieverplichtingen niet nakomt.  Het is dus van belang dat het college zich actief opstelt.

Voor de gemeente is het van belang om zich bewust te zijn van de verplichtingen ten aanzien van oud-wethouders. Bij vragen over dit onderwerp kunt u uiteraard altijd contact opnemen met een van de advocaten van Capra.