Meicirculaire 2020: bevriezing van het accres en een incidenteel steunpakket voor gemeenten

Gemeenten profiteren de eerste jaren nog van een hoger accres. Een meicirculaire in bijzondere tijden… De meicirculaire die vlak voor het Pinksterweekend werd uitgebracht, is er één in bijzondere tijden. Waar normaal gesproken de meicirculaire de basis vormt voor de begrotingsopstelling van het volgende jaar, zorgt de Coronacrisis ervoor dat de financiële perspectieven onzeker zijn.

Een lichtpuntje in donkere tijden: Voor de komende jaren wordt een hogere algemene uitkering voorzien…

Voor de komende jaren wordt een hogere algemene uitkering voorzien. In 2020 stijgt de Algemene Uitkering van ruim € 60 miljoen. In 2021 is dit bedrag verdubbeld tot ongeveer € 120 miljoen en in 2022 tot € 300 miljoen. Voor een gemiddelde gemeente van 40.000 inwoners betekent dit een positief effect  ten opzichte van de september-circulaire van ongeveer € 120.000 in 2020, € 240.000 in 2021, om uiteindelijk uit te komen op € 600.000 in 2022. Omdat ook in deze jaren de rijksuitgaven stijgen, stijgt ook het accres evenredig mee.

Maar in latere jaren slaat het voordeel om in een nadeel...
In latere jaren zet de stijging niet door. In 2023 stijgt de Algemene Uitkering nog met ruim € 100 miljoen. Deze stijging wordt een jaar later naar verwachting in zijn geheel ingeleverd. In 2024 daalt de Algemene Uitkering met ongeveer hetzelfde bedrag ten opzichte van de stand in september. Het rijk verwacht op de middellange termijn de zorguitgaven te kunnen verlagen. Dat werkt door in het accres van latere jaren.

Meer stabiliteit voor gemeenten: bevriezing van het accres voor de jaren 2020 en 2021…
De septembercirculaire zal voor wat het accres betreft weinig roet in het eten gooien voor het begrotingsproces voor 2021. Rijk en VNG hebben namelijk afgesproken om de ontwikkeling van het gemeentefonds voor de jaren 2020 en 201 te bevriezen per de stand van de meicirculaire. Op deze manier kunnen de schommelingen enigszins worden gedempt. Voor latere jaren geldt deze bevriezing niet. Dat wordt overgelaten aan een nieuw kabinet. Momenteel vindt een evaluatie plaats van de normeringssystematiek. De evaluatie zal naar verwachting in het najaar worden gepubliceerd.

Niet gedeclareerde BTW: Ook een bevriezing van het plafond voor de komende jaren
Gemeenten kunnen de BTW die ze moeten betalen declareren bij het Rijk (het BTW-compensatiefonds). Dit fonds kent echter een plafond. Declareren de gezamenlijke gemeenten méér dan er in het BTW-compensatiefonds beschikbaar is, dan moet het Gemeentefonds bijpassen. Blijft er geld over in het BTW-compensatiefonds, dan vloeit dit terug naar het Gemeentefonds. Omdat de ontwikkeling van de plafond gekoppeld is aan de groei van de Algemene Uitkering, wordt ook dit plafond voor de komende jaren bevroren. De afrekening over 2019 valt € 32 miljoen hoger uit dan in september werd voorzien.

Een verlaging ten behoeve van de integratie-uitkering Voogdij/18+
Om de integratie-uitkering Voogdij/18+ op het afgesproken niveau te houden, vindt er een verlaging van de algemene uitkering van 18 miljoen. Dit bedrag wordt toegevoegd aan het budget voor de betreffende integratie-uitkering.

En er komen op dit moment geen structurele middelen beschikbaar voor de Jeugdzorg...
In de meicirculaire van vorig jaar had het Rijk voor de periode 2019 tot en met 2021 € 1 miljard incidenteel beschikbaar gesteld voor de Jeugdzorg. Voor 2019 konden de gezamenlijke gemeenten € 400 miljoen tegemoet zien en voor de jaren 2020 en 2021 ieder jaar een bedrag van € 300 miljoen. Voor de gemeenten die hun hoop hadden gevestigd op het structureel doortrekken van deze bijdrage naar 2022 en latere jaren en daar al mee hadden gerekend, moeten worden teleurgesteld.  In deze circulaire wordt nog geen zicht geboden op structureel extra middelen voor de periode na 2021.

Lees het hele artikel op bmc.nl >