Transitie Jeugdzorg: wat wij voor u kunnen betekenen

De jeugdzorg gaat naar verwachting per 1 januari 2015 over naar gemeenten. Ook de zorg voor jeugd die vanuit de AWBZ begeleiding wordt gegeven valt dan onder de verantwoordelijkheid van gemeenten. Bovendien wordt er in 2014 een nieuw stelsel voor passend onderwijs ingevoerd. De stelselwijzigingen veronderstellen niet alleen een verandering in de structuur (transitie), maar nadrukkelijk ook een zorginhoudelijke vernieuwing (transformatie). Dit vraagt van gemeenten en andere partijen een tijdige en zorgvuldige voorbereiding.

Organisatie en beleid
Met de verschuiving van de jeugdzorg naar gemeenten wil het kabinet ervoor zorgen dat het jeugdzorgstelsel eenvoudiger wordt, en een snellere en effectievere inzet van ondersteuning mogelijk maken. De jeugdzorg kan zo beter aansluiten bij de eigen kracht en de sociale netwerken van jeugdigen en hun ouders of verzorgers. Daarnaast moet voorkomen worden dat ouders en jeugdigen verdwalen in het systeem, ook in relatie met de andere decentralisaties binnen het sociale domein. Een heldere visie op beleidsterreinen werk, zorg, en welzijn is dan ook een must. Daarop kan steeds worden teruggegrepen bij het maken van organisatorische en beleidsmatige keuzes.

Samenwerking en samenhang
Om daadwerkelijk effectieve ondersteuning te bieden is inzicht problematiek binnen jeugdzorg vereist. En in de mogelijkheden die zorginstellingen bieden om met deze problematiek om te gaan. Intensief contact met Bureau Jeugdzorg, Centra voor Jeugd en Gezin, zorginstellingen, huisartsen en ook scholen (in het kader van het nieuwe stelsel Passend Onderwijs) is daarbij onmisbaar. De stelselwijziging gaat immers niet alleen om een verandering in de structuur (transitie), maar nadrukkelijk ook om een zorginhoudelijke vernieuwing (transformatie). Gezamenlijk moet naar nieuwe oplossingen gezocht worden, waarin met name als het gaat om preventie nog veel te winnen lijkt. Daarbij mag samenhang met de andere decentralisaties binnen het sociale domein niet ontbreken. De afzonderlijke transities hebben immers vaak gevolgen voor dezelfde individuen of gezinnen. Winst is te behalen met een integrale aanpak.

Gedrag en vaardigheden
Het zijn de mensen in uw organisatie die ervoor zorgen dat deze operatie succesvol wordt voltooid. Het vraagt van managers en beleidsadviseurs een flinke dosis omgevingsbewustzijn, adviesvaardigheden, regisserend vermogen, overtuigingskracht en politiek-bestuurlijke sensitiviteit om tot nieuw beleid te komen om de gemeentelijke rol als regisseur waar te kunnen maken. Maar ook waar het gaat om indicatiestelling (hoe dit ook georganiseerd zal worden) zullen consulent en klantmanagers niet alleen inzicht moeten hebben in de problematiek. Zij zullen ook over de juiste vaardigen rondom het voeren van gesprekken, oordeelsvorming en besluitvorming moeten beschikken.