Handhavingsinstrumenten om ons leefmilieu te beschermen: de voor- en nadelen

Elke gemeente heeft er een flinke kluif aan om ervoor te zorgen dat alle wetten, regels en procedures om het leefmilieu te beschermen worden nageleefd. Wanneer blijkt dat dit niet goed gebeurt, heeft u als handhaver een aantal instrumenten tot uw beschikking. Helpen deze instrumenten u bij het beschermen van het leefmilieu? We bespreken de handhavingsinstrumenten, inclusief de voor- en nadelen.

De verschillende handhavingsinstrumenten

Om de voor- en nadelen van de verschillende handhavingsinstrumenten te begrijpen, lichten we eerst kort toe welke instrumenten we kennen.
 
Herstelsanctie: last onder dwangsom
U stelt voorwaarden zodat de overtredende partij alsnog aan de wetten en regels kan voldoen. Gebeurt dit niet, dan legt u een boete op.
 
Herstelsanctie: last onder bestuursdwang
De overtredende partij moet per direct alle activiteiten stoppen en herstellen om de overtreding te beëindigen. Kan deze partij dit niet zelf, dan grijpt de overheid in. De kosten hiervoor zijn voor de overtreder.
 
Strafsanctie: bestuurlijke boete
U schrijft direct een boete uit aan de overtredende partij.
 
Strafsanctie: bestuurlijke strafbeschikking
U schrijft direct een boete uit. Het verschil met de bestuurlijke boete is dat de overtredende partij bezwaar kan indienen bij het OM.

De voor- en nadelen van deze handhavingsinstrumenten

Het voordeel van de herstelsancties is dat ze gericht zijn op het opheffen van de overtreding en om herhaling te voorkomen. De overtredende partij heeft zelf een grote rol in de mate van de uiteindelijke sanctie, omdat ze de gelegenheid krijgt om zelf actie te ondernemen. Het nadeel hiervan is dat dit veel werk is voor u als handhaver, omdat er een procedure aan vast zit:

1. Vooraankondiging van de herstelsanctie.
2. Opleggen van de sanctie: overtreder heeft een bepaalde tijd om de situatie te herstellen.
3. Heeft er geen herstel plaatsgevonden, dan volgt er een strafsanctie.

De overtreder heeft een bepaalde tijd, vaak een paar weken, om de overtreding op te lossen. Maar gebeurt dit niet, dan zijn we zo weer een paar weken verder voordat de volgende stappen kunnen worden gezet.
 
De strafsancties zijn veel meer recht toe, recht aan, omdat de overtredende partij direct voor de overtreding wordt gestraft. Hier zit geen procedure aan vast, waardoor de overtreder gelijk wordt gestraft. Dit is ook direct een nadeel, omdat je de overtreder niet in gelegenheid stelt om zijn of haar eigen fout te herstellen.

Omgaan met de complexiteit van milieuhandhaving

Hoe weet je welke instrumenten goed werken bij welke overtredingen? Met alle veranderingen is het handhaven van de milieuwetgeving vaak lastig en complex. Blijf als toezichthouder of handhaver milieu(wetgeving) volledig op de hoogte van alle gemeentelijke wetten en regels met deze opleiding. Hier krijgt u de benodigde handvatten voor het goed uitvoeren van het toezicht houden én handhaven op het gebied van milieu.