Gedrag als basis voor goed binnenklimaat!?

Het coördinatieteam ventilatie scholen leverde recentelijk het verwachte rapport op; Een eerste inventarisatie van hoe het zit met de ventilatie op onze scholen. Conclusie 11 procent van de scholen voldoet niet aan het Bouwbesluit en 38 procent wel. Van de rest weten we het nog niet of is extra onderzoek nodig. Is dat een mooie uitkomst of niet? Wat mij betreft zeggen deze gegevens niets over de daadwerkelijke situatie in onze scholen. Het Bouwbesluit is het absolute minimum, dus dat al 11 procent daaraan niet voldoet vind ik zorgelijk. En bij ruim de helft van de scholen is diepgaander onderzoek nodig.

Wat kunnen we wel met de onderzoeksgegevens?

In ieder geval nogmaals constateren dat het probleem met ventilatie groot is. Het RIVM geeft aan niet zeker te weten of ventilatie een rol speelt bij de overdracht van COVID-19. Eén ding weten we wel: ventilatie speelt een grote rol bij het welbevinden van kinderen en leerkrachten. Kortom het is geen op zichzelf staand onderwerp, maar integraal onderdeel van comfort, leerprestaties en een goed binnenklimaat. Dat het wellicht helpt bij het bestrijden van COVID-19 is mooi meegenomen.

Het kabinet trekt 360 miljoen uit voor de aanpassing van ventilatiesystemen. Leuk bedrag, denk je in eerste instantie. Wel even verder kijken! Het is een co-financiering, ofwel het kabinet draagt een deel bij en de rest moet van de scholen en gemeenten komen. Scholen krijgen nu geld voor sobere en doelmatige gebouwen terwijl gemeenten nu financieel extra onder druk staan door COVID-19. Extra geld uittrekken voor ventilatie staat waarschijnlijk niet als eerste op het verlanglijstje en dan is het misschien toch goed dat veel scholen natuurlijke ventilatie hebben en geen systemen. Een groot deel van de gebouwen ventileert door de roosters/ramen open te zetten, deels ondersteund door mechanische afzuiging. Daarmee voldoen we al jaren net (niet) aan de minimale normen.

Wat wél te doen?

De aanbevelingen van het coördinatieteam en Ruimte-OK voor de winterperiode starten met gedrag. Bewustwording van het belang van ventilatie en het juiste gebruik en onderhoud van de beschikbare systemen en ‘ramen’ voor ventilatie. Dat is de eerste en belangrijkste stap. Leerkrachten hebben al heel veel op hun bordje. Ik neem mijn pet af voor hun inzet, zeker in het afgelopen halfjaar. Toch is ook voor de ventilatie hun gedrag en inzet gewenst. Weet hoe je moet ventileren en vraag (steekproefsgewijs) om een CO2 meter. Als reminder als de luchtkwaliteit verslechtert en ventilatie nodig is. Bij natuurlijke ventilatie moeten ramen open, dus soms een winterjas aan in de klas zeggen de scholen. Bij een ventilatiesysteem horen acties passend bij het betreffende systeem.

Levert het goede gedrag en extra inzet van leerkrachten en schoolleiders dan de juiste ventilatie en een veilig binnenklimaat? Nee, dat vraagt natuurlijk meer: meer diepgaander onderzoek, zodat we echt een ‘foto’ kunnen maken van hoe het er bij de scholen voorstaat. Het vraagt inzet op het goed inregelen en onderhouden van de aanwezige systemen. En het vraagt vooral een integrale aanpak van het binnenklimaat vraagstuk. Ambitie bepalen, sturing en een goede integrale businesscase maken. Pas dan zien we welke maatregelen zich terugverdienen en welk deel het geld we kunnen inzetten om niet alleen de ventilatie, maar ook het al jarenlange knelpunt van het slechte binnenklimaat bij de scholen een stukje beter te maken. Wie weet is COVID-19 voor die jarenlange discussie wel een geluk bij een ongeluk.