In dit UWV Kennisverslag (UKV) wordt gekeken naar hoe mensen met een WW-uitkering omgaan met de verplichtingen die zij hebben. UWV heeft hiernaar onderzoek laten uitvoeren onder WW’ers die gebruik maken van de digitale dienstverlening.
• Mensen die een WW-uitkering ontvangen, hebben een aantal verplichtingen. De kennis van die verplichtingen en de bereidheid die na te leven varieert sterk tussen WW’ers. UWV heeft een onderzoek laten uitvoeren onder WW’ers naar hun perceptie van de plichten bij een WW-uitkering. Dit artikel geeft de belangrijkste bevindingen weer.
• De kennis bij WW’ers van de plichten bij een WW-uitkering verschilt sterk per verplichting. Nagenoeg alle WW’ers (98%) weten dat zij actief moeten solliciteren. Maar
verplichtingen als het melden van veranderingen in de leefsituatie of van het verrichten van mantelzorg scoren relatief laag in kennis. Zo weet een vijfde van de WW’ers niet dat zij aan UWV moeten melden dat zij een opleiding volgen.
• Vooral in het begin van de WW-uitkering schiet de kennis van de plichten tekort.
• Als belangrijkste plicht zien WW’ers de sollicitatieplicht. De intrinsieke motivatie om te solliciteren is hoog: 80% van de WW’ers solliciteert omdat zij dit zelf willen en het
belangrijk vinden. Dit betreft vooral hogeropgeleiden en WW’ers die vinden dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor het vinden van een baan.
• De sollicitatieplicht kan demotiverend werken bij deze intrinsiek gemotiveerde WW’ers. Zij voelen zich daardoor gecontroleerd en beperkt in hun autonomie. Dit betekent dat het van belang is hoe UWV over de sollicitatieplicht communiceert. Een overweging is om deze WW’ers meer keuzevrijheid te geven bij hun sollicitatieactiviteiten en hen zelf doelen te laten stellen in een Werkplan.
• Lageropgeleiden, 60-plussers en WW’ers die de kans op een baan klein achten, zijn minder intrinsiek gemotiveerd om te solliciteren.
• Deze intrinsiek minder gemotiveerde WW’ers zijn, met een opgelegde sollicitatieverplichting en bijbehorende maatregelen bij onvoldoende solliciteren, goed
te prikkelen tot een gewenst sollicitatiegedrag.
• De als onpersoonlijk ervaren digitale dienstverlening door UWV is voor WW’ers een reden zich niet aan alle plichten te houden. Dit geldt vooral voor jongeren en voor
WW’ers die vinden dat de verantwoordelijkheid voor het vinden van werk primair bij UWV ligt en niet bij henzelf.
• Om naleving te bevorderen is het belangrijk dat UWV WW’ers in het begin van de WW-uitkering duidelijk informeert welke plichten er zijn, wat dit concreet betekent voor de WW’er en waarom een bepaalde verplichting bestaat. Inzicht in nut en reden van een verplichting zal bijdragen aan een grotere intentie om zich aan de verplichting te houden.
Inhoudsopgave
Onderzoek naar perceptie van verplichtingen
Het weten – kennis van de plichten
Het willen – flexibel omgaan met de plichten
Invloed digitale dienstverlening op naleving plichten
Verplicht gemotiveerd – wat betekent dit voor UWV?