Impuls voor arbeidstoeleiding ggz-patiënten

Het kabinet maakt 18 miljoen euro beschikbaar voor een nieuwe methode om mensen met psychische aandoeningen sneller naar werk te begeleiden. Gemeenten zijn co-financiers en mede-uitvoerders van de regeling.

Combinatie
De re-integratiemethode, die Individuele Plaatsing en Steun (IPS) heet, combineert een ggz-behandeling met begeleiding naar werk. 'Het is heel goed dat mensen tijdens hun behandeling al in gesprek raken over de stap naar werk en hoe de toekomst op de arbeidsmarkt eruit kan komen te zien', licht minister Koolmees (D66, Sociale Zaken en Werkgelegenheid) toe. Volgens het rijk leidt een IPS-traject bij 44 procent van de deelnemers binnen 30 maanden tot betaald werk, terwijl dat bij andere methodieken 25 procent is. Met de 18 miljoen euro die het rijk hiervoor beschikbaar stelt, moeten er 2.300 IPS-trajecten worden opgestart in 2021 en 2022.

Medicijn
Werk kan helpen bij de behandeling van psychische klachten, is de redenering achter de IPS-methode. Staatssecretaris Paul Blokhuis (ChristenUnie, Volksgezondheid): 'Werk is niet alleen een medicijn dat kan helpen om psychische problemen het hoofd te bieden. Het kan ook helpen om er structureel op een gezonde manier mee te kunnen leven.'

Samenwerking
De IPS-aanpak is al getest via een pilot met 200 trajecten, die in 2019 begon. De nieuwe trajecten worden, net als in de pilot, uitgevoerd door een samenwerking van gemeenten, het UWV, ggz-instellingen, zorgverzekeraars en werkgevers. Zowel gemeenten als ggz-instellingen kunnen het initiatief nemen om een IPS-traject te starten. Gemeenten betalen vervolgens de helft van het traject uit eigen middelen, het rijk betaalt de rest. Uit onderzoek blijkt dat die kosten zich na drie tot zeven jaar terugverdienen.

Verwevenheid
Psychische gezondheidsklachten behoren tot de belangrijkste oorzaken voor uitval uit de arbeidsmarkt. Mensen met psychische problemen zijn twee keer zo vaak werkeloos als mensen zonder psychische problemen. Aan de andere kant maken mensen met een uitkering (afgezien van de AOW) drie keer zo vaak gebruik van psychische zorg. Er lijkt dus een sterke verwevenheid te zijn tussen werkloosheid en psychische klachten.

Perspectief
Cedris, de landelijke vereniging voor een inclusieve arbeidsmarkt, is blij met de extra middelen voor de aanpak. 'Werk kan als onderdeel van het zorgtraject als medicijn dienen', laat een woordvoerder weten. 'Het is belangrijk om mensen met een psychische kwetsbaarheid waar dat mogelijk is al tijdens het zorgtraject te begeleiden naar werk en zo perspectief geven op een plek op de arbeidsmarkt.'